Nomdor reaksiya
Ushbu kitob organik kimyo fanidan nomdor reaksiyalarga bag'ishlangan bo'lib, unda O'zbekiston sharoitida talabalarga tushunarli bo'lishi uchun olimlarning nomi bilan ataladigan 190 ta reaksiyaning kechish sharoitlari, mohiyati va mexanizmlari keltirilgan. Kitobda reaksiyalarning tasnifi, ularning qo'llanilishi va organik sintezda tutgan o'rni haqida ma'lumotlar berilgan. Materiallar darsliklar, qo'llanmalar, monografiyalar va internet ma'lumotlaridan olingan.
Asosiy mavzular
- Alkanlar, Alkenlar, Alkinlar va ularning reaksiyalari: Ushbu bo'limlarda alkanlar, alkenlar va alkinlarning hosil bo'lishi, izomerlanishi va reaksiyalari (galogenlash, gidrogenlash, gidratlanish, oksidlanish va boshqalar) ko'rib chiqiladi. Vyurs, Grinyar, Kolbe, Saytsev, Vagner va boshqa nomdor reaksiyalar keltirilgan.
- Aromatik Birikmalar: Benzol va uning hosilalarining reaksiyalari, elektrofil va nukleofil almashinish reaksiyalari, sikllanish reaksiyalari va boshqa xususiyatlari yoritilgan.
- Spirtlar, Aldegidlar va Ketonlar: Spirtlar, aldegidlar va ketonlarning xossalari, hosil bo'lish usullari, oksidlanish, qaytarilish va boshqa reaksiyalari, shuningdek, ularning organik sintezda qo'llanilishi ko'rib chiqilgan. Misol uchun, Cannizzaro reaksiyasi, Wittig reaksiyasi va boshqalar.
- Karbon Kislotalar va Ularning Hosilalari: Karbon kislotalar, ularning efirlari, amidlari va angidridlarining reaksiyalari, gidroliz, esterifikatsiya va boshqa o'zgarishlari, shuningdek, ularning sintezda qo'llanilishi haqida ma'lumotlar berilgan.
- Aminlar va Nitro Birikmalar: Aminlar va nitro birikmalarning xossalari, hosil bo'lish usullari, reaksiyalari, shuningdek, ularning organik sintezda qo'llanilishi ko'rib chiqilgan. Gofman reaksiyasi kabi nomdor reaksiyalar keltirilgan.
- Uglevodlar: Uglevodlarning xossalari, hosil bo'lish usullari, reaksiyalari (oksidlanish, qaytarilish), konvertatsiya, shuningdek, ularning organik sintezda qo'llanilishi ko'rib chiqilgan