Тransport vositalarini ishlatish va ta’mirlash” yo’nalishi talabalari uchun amaliy mashg’ulotlari bo’yicha “Yagona transport tizimi” fanidan uslubiy ko’rsatma

Ushbu kitob transport sohasidagi talabalar uchun mo'ljallangan uslubiy qo'llanma bo'lib, unda transport vositalaridan foydalanish va ularni ta'mirlash, transport tizimlarini tashkil etish va boshqarish, yuk tashish xarajatlarini hisoblash, transport turini tanlash, yo'l varaqalarini to'ldirish, nozimlik hisobini yuritish va xususiy avtomobillar hisobotini yuritish kabi mavzular yoritilgan. Qo'llanma nazariy ma'lumotlar, amaliy misollar va laboratoriya ishlari uchun topshiriqlarni o'z ichiga oladi.

Asosiy mavzular

Yuk tashishda turli turdagi transport ishlatish xarajatlari sarfini aniqlash: Ushbu mavzuda yuk tashishda turli turdagi transport vositalaridan foydalanish bilan bog'liq xarajatlarni aniqlash usullari ko'rsatilgan. Xarajatlar tarkibi, ularning o'zgaruvchan va doimiy qismlari, yo'l xarajatlari, haydovchilar mehnatiga haq to'lash va boshqa omillar hisobga olinadi. Shuningdek, magistral temir yo'lda yuk tashishdagi solishtirma ishlatish xarajatlari ham ko'rib chiqiladi.
Harakatdagi tarkib va doimiy tuzilmalarni kapital qo'yilmalarini aniqlash: Ushbu mavzuda harakatdagi tarkib (transport vositalari) va doimiy tuzilmalarga (yo'llar, terminallar, garajlar va h.k.) kapital qo'yilmalarni aniqlash usullari ko'rib chiqiladi. Kapital qo'yilmalar tarkibi, ularning avtomobil, temir yo'l va aviatsiya transportidagi o'ziga xos xususiyatlari, solishtirma kapital qo'yilmalarini hisoblash formulalari keltirilgan.
Keltirilgan xo'jalik harajatlari mezoni bo'yicha transport turini tanlash: Ushbu mavzuda turli transport turlarini iqtisodiy samaradorligini solishtirish va optimal transport turini tanlash usullari yoritilgan. Keltirilgan harajatlar mezoni, transport jarayonidagi harajatlar tarkibi, yuk oqimini taqsimlash va transport turini tanlashda hisobga olinadigan omillar ko'rib chiqiladi.
Barcha turdagi yo'l varaqalariga ishlov berish: Ushbu mavzuda yo'l varaqalarini to'ldirish va ularga ishlov berish tartibi ko'rsatilgan. Yo'l varaqalari turlari, ularning yo'lovchi va yuk tashishdagi o'ziga xos xususiyatlari, yo'l varaqalarini to'ldirish qoidalari va ulardagi ma'lumotlarni tahlil qilish usullari yoritilgan.
Nozimlik hisobini tuzish: Ushbu mavzuda nozimlik xizmatining vazifalari, nozimlik hisobi ko'rsatkichlari va ularni hisoblash usullari ko'rsatilgan. Yo'lovchi va yuk tashish hajmlari, transport vositalaridan foydalanish samaradorligi, yo'nalishlar bo'yicha ma'lumotlar va boshqa ko'rsatkichlar tahlili ko'rib chiqiladi.
Xususiy avtomobillar xisobotini yurgizish: Ushbu mavzuda xususiy avtomobil transporti egalari uchun hisobot yuritish tartibi ko'rsatilgan. Tadbirkorlik faoliyati bilan shug'ullanuvchi xususiy avtotransport egalari uchun zarur bo'lgan hujjatlar, litsenziya olish tartibi, soliq to'lash va boshqa masalalar yoritilgan.