Xorazm viloyati qo'shko'pir tumanidagi "Abdulla ota" fermer xo'jaligi yerlarida meliorativ choralarni tadbir etish
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi qishloq va suv xoʻjaligi sohasini rivojlantirish, yerlarning meliorativ holatini yaxshilash, suvdan oqilona foydalanish va hosildorlikni oshirish masalalariga bagʻishlangan. Unda Xorazm viloyati Qoʻshkoʻpir tumanidagi "Abdulla ota" fermer xoʻjaligi misolida meliorativ tadbirlarni joriy etish boʻyicha bitiruv malakaviy ishi materiallari keltirilgan. Kitobda tuproq-iqlim sharoitlari, gidrogeologik xususiyatlar, meliorativ tadbirlar loyihasi, sugʻorish texnikasi, drenaj tizimlari, iqtisodiy hisob-kitoblar va ekologik masalalar yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Umumiy qism: Xorazm viloyati Qoʻshkoʻpir tumanidagi fermer xoʻjaligining joylashuvi, tabiiy-xoʻjalik sharoitlari, relefi, iqlimi, gidrogeologik va muhandislik-geologik sharoitlari, tuproq-meliorativ sharoitlari, hududning gidrogeologik tuzilishi, yer osti suvlarining joylashishi va mineralizatsiyasi kabi masalalar koʻrib chiqiladi.
- Texnik qism: Fermer xoʻjaligining yer fondi, sugʻorish shoxobchalarini loyihalash, gidromodul rayonlashtirish va ekinlarning sugʻorish rejimi, sugʻorish usullari va texnikasi, xoʻjalik ichki sugʻorish tarmoqlarining suv sarflarini belgilash, kollektor-zovur tarmoqlarini loyihalash, shʻoʻr yuvish meʼyorini aniqlash, zovur parametrlarini aniqlash, yoʻl tarmoqlarini loyihalash, gidrotexnik inshootlarni loyihalash kabi masalalar yoritiladi.
- Gidromelioratsiya ishlarini tashkil etish va texnologiyasi: Obʼektning qurilish muddatini aniqlash, yopiq gorizontal zovurni qurish, gidromelioratsiya ishlarini tashkil etish va texnologiyasi batafsil bayon qilinadi.
- Hayot faoliyati xavfsizligi: Xoʻjalikda hayot faoliyati xavfsizligini taʼminlash, ish joylarida xavfsizlik texnikasi qoidalariga rioya qilish, mehnatni muhofaza qilish, sanoat sanitariyasi, yongʻin xavfsizligi kabi masalalar koʻrib chiqiladi.
- Tabiatni muhofaza qilish: Atrof-muhitni muhofaza qilish, yer resurslaridan oqilona foydalanish, suv resurslarini muhofaza qilish, atmosfera havosini muhofaza qilish, tuproq unumdorligini saqlash, oʻsimliklar va hayvonot dunyosini muhofaza qilish kabi masalalar yoritiladi.
- Iqtisodiy qism: Meliorativ tadbirlarga sarflanadigan kapital qoʻyilmalar miqdorini aniqlash, yalpi mahsulot va uning qiymatini aniqlash, meliorativ xarajatlarni aniqlash, tannarxni, sof daromadni va samaradorlikni aniqlash, rentabellik darajasini aniqlash kabi masalalar boʻyicha hisob-kitoblar keltirilgan.