Спорт психологияси

Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan “Sport psixologiyasi” fani bo‘yicha ma’ruza matnlari to‘plamidir. Unda sport psixologiyasining predmeti, metodlari, sport faoliyatining psixologik tahlili, musobaqalarning psixologik tahlili, sportchining shaxsiy xususiyatlari, jamoa psixologiyasi, shuningdek, o‘quvchilarni mehnatga o‘rgatish va tarbiyalash masalalari yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Sport psixologiyasi predmeti va vazifalari: Sport psixologiyasining predmeti, vazifalari, boshqa fanlar bilan aloqadorligi, tuzilishi, amaliy ahamiyati ko‘rib chiqiladi.
  • Sport psixologiyasi fanining metodlari: Psixologik tadqiqot metodlari, ularning turlari (kuzatish, suhbat, eksperiment, test) va qo'llanilish sohalari bayon etiladi.
  • Sport faoliyatining psixologik tahlili: Sport faoliyatining motivlari, bosqichlari, sportchilarni musobaqalarga tayyorlashda jismoniy sifatlar va ruhiy tayyorgarlikning roli, sportning tarbiyaviy ahamiyati tahlil qilinadi.
  • O‘qitish va sport mashg‘ulotlarining psixologik tahlili: Sport mashg'ulotlarida harakat ko'nikmalari va malakalarining shakllanishi, takomillashuvi, ruhiy va irodaviy tayyorgarlik muammolari ko'rib chiqiladi.
  • Sport musobaqalarining psixologik tahlili: Musobaqa oldi holati, undagi psixologik kechinmalar, musobaqalarda g'alaba qozonish va mag'lubiyatning psixologik omillari tahlil qilinadi.
  • Sportcha yugurishning psixologik tavsifi: Sportcha yugurishning texnikasi, taktikasi, psixologik tayyorgarlik masalalari yoritiladi.
  • Emotsional (hissiy) xotira va uning jismoniy mashqlarni bajarishdagi roli: Emotsional xotiraning mohiyati, turlari, sport mashqlarini bajarishdagi ahamiyati tahlil etiladi.
  • Sport musobaqalarida emotsional tanglik va uni tug‘diruvchi omillar: Musobaqalarda emotsional tanglik, uning sabablari, oqibatlari, bartaraf etish yo'llari ko'rsatib o'tilgan.
  • Pedagogik muloqot – o‘quvchilarga ta’lim va tarbiya berish vositasi sifatida: Pedagogik muloqotning mohiyati, ahamiyati, turlari, shakllanish qonuniyatlari tahlil etilgan.
  • Jismoniy tarbiya darsi va mashg‘ulotlari jarayonida o‘quvchilar faoliyatini shakllantirish, faollashtirish va mustaqilliklarini rivojlantirish: Dars jarayonida o'quvchilarning mustaqilligini rivojlantirish usullari, faoliyat turlari, vazifalari yoritiladi.
  • O‘quvchilar - jismoniy tarbiya o‘qituvchisi faoliyatining obyekti: O'quvchilarning individual xususiyatlari, ehtiyojlari, qiziqishlari, motivlari, ularni hisobga olish yo'llari ko'rsatilgan.
  • O‘quv faoliyatida o‘quvchilar idroki va diqqati: O'quv faoliyatida idrok va diqqatning ahamiyati, turlari, rivojlantirish yo'llari ochib berilgan.
  • O‘quv faoliyatida xotira va uning ahamiyati: Xotiraning turlari, jarayonlari, rivojlantirish usullari yoritilgan.
  • Jismoniy tarbiya mashg‘ulotlari jarayonida o‘quvchilarni mehnatga o‘rgatish va tarbiyalash: Mehnat tarbiyasining mohiyati, vazifalari, vositalari ko'rsatilgan.
  • Jismoniy tarbiya o‘qituvchisi shaxsi va faoliyatining psixologik tavsifi: O'qituvchining shaxsiy xususiyatlari, kasbiy mahorati, pedagogik qobiliyatlari tahlil qilingan.
  • Jismoniy tarbiya o‘qituvchisi kasbiy mahoratining psixologik asoslari: O'qituvchining kasbiy mahorati, pedagogik tajribasi, o'z ustida ishlashi masalalari yoritilgan.
  • Jismoniy tarbiya o‘qituvchisining rahbarlik qilish uslublari: O'qituvchining rahbarlik uslublari, ularning turlari va xususiyatlari ko'rsatilgan.
  • Trener va sportchi munosabatlari va ularni o‘lchash: Trener va sportchi o'rtasidagi munosabatlar, ularni o'lchash usullari bayon etiladi.
  • Tafakkur va mustaqil ijodiy fikrlashning shart-sharoitlari: Tafakkurning mohiyati, turlari, rivojlantirish yo'llari ko'rsatilgan.
  • Shaxs ijtimoilashuvining asosiy mezonlari dunyoqarashi va e’tiqodini o‘zgartiruvchi omillar: Ijtimoilashuv, uning bosqichlari, omillari, dunyoqarash va e'tiqodning shakllanishi masalalari tahlil qilingan.