Bolalar fiziologiyasi
Ushbu kitob tibbiyot institutlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, bolalar fiziologiyasining asosiy jihatlarini o'rganishga yordam beradi. Unda bolalarning o'sishi, rivojlanishi, qon tizimi, yurak-qon tomir tizimi, nafas olish tizimi, ovqat hazm qilish tizimi, endokrin tizim va nerv tizimi kabi asosiy fiziologik jarayonlar yoritilgan. Kitobda ushbu tizimlar faoliyatining yoshga bog'liq xususiyatlari batafsil tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- O'sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari: Odam organizmining o'sishi va rivojlanishining umumiy qonuniyatlari, ontogenez davrlari (antenatal, postnatal), o'sish va rivojlanishga ta'sir etuvchi omillar, akseleratsiya hodisasi
- Jismoniy rivojlanish: Bolalarning jismoniy rivojlanishini baholash mezonlari (bo'yi, vazni, ko'krak aylanasi), o'sish sur'atlari, jinsiy farqlar, akseleratsiya
- Qon tizimi: Bolalarda qon tizimining xususiyatlari, qon yaratuvchi a'zolar (suyak ko'migi, limfoid kompleks), qonning miqdori, fizik-kimyoviy xususiyatlari, shaklli elementlari (eritrotsitlar, leykotsitlar, trombotsitlar), qon ivishi, qon yaratilishini boshqarish
- Yurak-qon tomir tizimi: Bolalarda yurakning tuzilishi va faoliyatining yoshga bog'liq xususiyatlari, elektrokardiogramma, qon aylanishi, tomirlar faoliyati, arterial qon bosimi
- Nafas olish tizimi: Bolalarda nafas tizimining tuzilishi va faoliyatining yoshga bog'liq xususiyatlari, nafas yo'llari, o'pka parenximasi, ko'krak qafasi va nafas muskullari, nafasni boshqarish mexanizmlari, o'pka ventilyatsiyasi, gazlar almashinuvi
- Ovqat hazm qilish tizimi: Bolalarda ovqat hazm qilish tizimining tuzilishi va faoliyatining yoshga bog'liq xususiyatlari, so'lak bezlari, yutish, me'da, me'da osti bezi, jigar, ingichka va yo'g'on ichak faoliyatlari, so'rilish jarayonlari
- Endokrin tizim: Bolalarda endokrin bezlar (gipotalamus, gipofiz, qalqonsimon bez, buyrak usti bezi, jinsiy bezlar) faoliyatining yoshga bog'liq xususiyatlari, gormonlar, gormonal regulyatsiya
- Nerv tizimi: Bolalarda markaziy va avtonom nerv tizimining tuzilishi va faoliyatining yoshga bog'liq xususiyatlari, sezgi a'zolari (ko'ruv, eshituv, ta'm bilish, hid sezish, teri sezgirligi, vestibulyar analizator) faoliyati, oliy nerv faoliyati, shartli reflekslar, hissiyotlar, xulq-atvor