Осиё ва Африка мамлакатларининг ўрта асрлар тарихи
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, unda Osiyo va Afrika mamlakatlarining o'rta asrlardagi tarixi yoritilgan. Kitob Namangan Davlat Universitetining tarix fakulteti talabalari uchun mo'ljallangan. Asosan ma'ruzalar matni shaklida tuzilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish. Osiyo va Afrika mamlakatlarida feodalizmning vujudga kelishi va taraqqiyoti: Ushbu mavzuda Osiyo va Afrika mamlakatlarining o'rta asrlar tarixi jahon tarixiy jarayonining ajralmas qismi ekanligi, Osiyo va Afrikada feodal tuzum Yevropaga nisbatan ancha mustahkamroq bo'lganligi haqida ma'lumot berilgan.
- Ilk o'rta asrlarda Xitoy: Ushbu mavzuda III asrda Xitoy jamiyati, ko'chmanchilar hujumi, Janubiy va Shimoliy davlatlar, Suy va Tan ilk feodal imperiyalarining tashkil topishi, VI-VII asrlarda agrar munosabatlar, shaharlar, hunarmandchilik savdo, ijtimoiy va davlat tuzumi, tashqi siyosat va munosabatlar, din va mafkura, madaniyat haqida ma'lumotlar berilgan.
- Ilk o'rta asrlarda Hindiston: Ushbu mavzuda Guptalar davlati, Guptalar davrida Hindistonning ijtimoiy tuzumi, madaniyatning ravnaq topishi, hind dinining evolyutsiyasi, Guptalar davlatining tugashi, Xarshi davlati, feodal munosabatlarining yana rivojlanishi, Hindistonga arab va turklarning kirib kelishi, Dehli sultonligining tuzilishi haqida ma'lumotlar berilgan.
- Ilk o'rta asrlarda Yaponiya: Ushbu mavzuda V-VII asrlarda Yaponiya, agrar munosabatlar, ijtimoiy va davlat tuzumi, regentlar va kanslerlar boshqaruvi, madaniyat haqida ma'lumotlar berilgan.
- Ilk o'rta asrlarda Koreya: Ushbu mavzuda Ilk Koreys davlatlarining vujudga kelishi, Koreys davlatlari o'rtasidagi kurash, ularning Xitoy va Yaponiya bilan munosabatlari, urushlari, mamlakatning Silla boshchiligida birlashgandan keyingi ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyoti, madaniyat haqida ma'lumotlar berilgan.
- VI-XI asrlarda arablari: Ushbu mavzuda Arablar ta'rihida uch davr, Islom dini paydo bo'lmasdan ilgarigi Arabiston, Islom dinining paydo bo'lishi, Muhammad va uning jamoasi, Dastlabki halifalar zamonida arablarning istilolari, Nifoqning boshlanishi, Ummaviylar halifaligi, Abbosiylar halifaligi, Halifalikning iqtisodiy yuksalishi, Arab feodalizmi, Xalq qo'zgal'onlari, Halifalikning parchalanib ketishi, Arab madaniyati haqida ma'lumotlar berilgan.
- Uрта асрларда Эрон: Ushbu mavzuda Сосонийлар хукмдорлиги ва унинг ижтимоий структураси, давлат ташкилоти, Зардўштийлик давлат дини, Монийлик ва унинг ижтимоий мохияти, III-IV асрларда Сосонийлар ташқи сиёсати, V -аср охрида сиёсий вазият. Маздакийлар харакати, Хусрав І ислохотлари. Хусрав І нинг ташқи сиёсати, VI аср охир VII аср бошларида Сосонийлар давлатининг тушкунликка юз тутиши. Эроннинг араблар томонидан истило этилиши haqida ma'lumotlar berilgan.
- VII-Xll асрларда Въетнам: Ushbu mavzuda XI асрда Ветьнамни марказийлаштирилган давлатга айланаши, XI-XV асрларда шахарлар ва савдо, XI-XII асрлардадаги дайвьет урушлари, Ветьнам халқининг моногол босқинчилигига қарши кураши, Ветьнам маданияти, Кичик феодалларни йирик ер эгаларига қарши кураши, Ветьнамнинг XV аср иккинчи ярмидаги иқтисодий ривожланиши haqida ma'lumotlar berilgan.
- V-XVll асрларда Туркия: Ushbu mavzuda XVI асрнинг биринчи ярми XIV-XV асрлар орасида усмоний турклар сулоласининг ташкил топиши, уларнинг хужумлари, Сулаймон l ni davridagi turk urushlari, Сулаймон l ning ichki siyosati, Usmoniylar imperiyasining tushkunlikka yuz tutishi haqida ma'lumotlar berilgan.
- Урта асрларда Африка давлатлари: Ushbu mavzuda /арбий Африкадаги қул савдоси ва европа далватларнинг истилочилик юришлари, XVI-XVII аср ўрталарида Мали Давлати, XVI-XVII аср ўрталарида Сонгаи давлати, Канем-Борну давлати, Жанубий Нигерия давалатлари (Ойо, Бения), Олтин қирғоқ ва Фил суяги қирғоғи давлатлари, Ашанти иттифоқи. Эфиопия, Конго. Ангола. Луба. haqida ma'lumotlar berilgan.
- XVI-XVII асрнинг биринчи ярмида Индонезия: Ushbu mavzuda Мусулмон князликларининг вужудга келиши, Бантом давлати, Голландларнинг кириб келиши haqida ma'lumotlar berilgan.