Ўзбекистон махсус посёлкаларидаги қулоқларнинг қишлоқ хўжалигидаги меҳнат фаолияти 1930-1954 йиллар
Ushbu hujjat O'zbekiston tarixining o'tmishdagi qorong'u sahifalarini yoritadi. Unda sovet davrida qishloq xo'jaligini majburiy kollektivlashtirish, mulkni musodara qilish va "quloq" deb topilgan oilalarni surgun qilish siyosatining ayanchli oqibatlari ko'rsatib berilgan. Hujjat, shuningdek, qishloqlardagi ijtimoiy ziddiyatlar, mehnatga bo'lgan munosabatning o'zgarishi va O'zbekistonning turli hududlarida surgun qilinganlarning og'ir hayoti haqida hikoya qiladi.
Asosiy mavzular
- Kollektivlashtirish siyosati va uning oqibatlari: Sovet hukumati tomonidan O'zbekistonda majburiy kollektivlashtirish qishloq xo'jaligi sohasida katta ijtimoiy va iqtisodiy o'zgarishlarga olib keldi. Dehqonlarning mulki musodara qilinib, kolxozlarga birlashtirildi, bu esa ko'plab noroziliklarga va qishloq xo'jaligi mahsuldorligining pasayishiga sabab bo'ldi.
- "Quloq"lashtirish va surgun: Sovet hukumati o'ziga to'q dehqonlarni "quloq" deb e'lon qilib, ularning mulkini musodara qildi va oilalari bilan birga O'zbekistonning chekka hududlariga surgun qildi. Surgun qilinganlar og'ir sharoitlarda yashab, majburiy mehnatga jalb qilindi.
- Mehnat posyolkalari va ularning tashkil etilishi: Surgun qilinganlar uchun maxsus mehnat posyolkalari tashkil etildi, bu yerda ular qishloq xo'jaligi, xususan paxta yetishtirish bilan shug'ullanishga majbur edilar. Mehnat sharoitlari og'ir edi, oziq-ovqat va tibbiy yordam yetishmas edi.
- Madaniy va ijtimoiy oqibatlar: Kollektivlashtirish va quloqlashtirish o'zbek qishloqlarining madaniy va ijtimoiy hayotiga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Dehqonlarning an'anaviy turmush tarzi buzildi, qadriyatlari va urf-odatlari yo'q qilindi.