Tuproqlarni agrokimyoviy xaritalash va o`g`itlardan differentsial foydalanish
Ushbu kitob qishloq hoʻjaligi ekinlarini oʻgʻitlash boʻyicha qoʻllanma boʻlib, tuproqni agrokimyoviy tahlil qilish, xaritalash, oʻgʻitlash usullari va meʼyorlarini aniqlash masalalarini qamrab oladi. Kitobda oʻgʻitlashning turli jihatlari, jumladan, mineral va organik oʻgʻitlardan foydalanish, tuproq unumdorligini oshirish yoʻllari va almashlab ekish tizimlari koʻrib chiqiladi. Qoʻllanma talabalar, agronomlar va qishloq xoʻjaligi sohasida faoliyat yurituvchi mutaxassislar uchun moʻljallangan.
Asosiy mavzular
- Tuproqlarni agrokimyoviy xaritalash va oʻgʻitlardan differensial foydalanish: Tuproqlarni agrokimyoviy xaritalashning ahamiyati, dalada bajariladigan tekshirish ishlari, agrokimyoviy ocherk tuzish.
- O`g`itlàrdàn fîydàlànish råjàsini tuzish: Ekin turlàrigà qàràb o`g`itàr må`yorini aniqlash, Tuprîq tàrkibidàgi fîsfîr và kàliyning miqdîrigà àsîsàn o`g`itlàr må`yorini aniqlash, O`g`itlàrdàn fîydàlànish råjàsi.
- Azotli o`g`itlardan foydalanish: Azotning me`yorini aniqlash usuli, To`proq turiga qarab azot me`yorini belgilash, Hosildorlikka qarab azotning me`yorini belgilash.
- Azot meyyorini korrektirovka qilish: Tuproq turlariga qarab azot me`yorini korrektirovka qilish, Agrotexnik fonlar bo`yicha azot me`yorini korrektirovka qilish, Xo`jaliklarning azotli o`g`itlarga bo`lgan extiyojini aniqlash.
- Fosforli o`g`itlardan foydalanish: Fosforning yillik me`yorini aniqlash, Tuproq tarkibidagi harakatchan fosforning differentsiallashgan me`yorini aniqlash, Fosforli o'g'itlarning erga solinish muddati bo`yicha taqsimlash.
- Kaliyli o`g`itlardan foydalanish: Kaliyli o`g`itning yillik me`yorini aniqlash, Tuproq tarkibidagi almashinuvchi kaliyning miqdorini hisobga olib, kaliyning me`yorini aniqlash usullari, Kaliyli o`g`itlarni erga solish muddatlari.
- Îrgànik o`g`itlàrdàn fîydàlànish: Îrgànik o`g`itlàrning àhàmiyati, Îrgànik o`g`itlàrni qo`llàsh, Îrgànik o`g`itlàrni tuproqqa solish.
- O`g`itlarning yillik me`yorini aniqlash: O`g`itlar me`yorini dala tajribalari natijalari asosida belgilash, O`g`itlar me`yorini agrokimyoviy xarita ma`lumotlari asosida belgilash, O`g`itlar me`yorini tuzatish koeffitsientlari asosida qo`llash.
- Organik o`g`itlarni qo`llashning agrokimyoviy xususiyati: Organik o`g`itlarning tuproqning agrokimyoviy xossasiga ta`siri, Tuproq mikroorganizmlari faoliyatiga ta`siri, Mineral o`g`itlarning samaradorligini oshirishdagi roli.
- Agrokimyo kartogrammasi asosida g`o`zani o`g`itlash me`yori: Agrokimyo kartogrammasi asosida fosfor o`g`itining me`yorini belgilash, Agrokimyo kartogrammasi asosida kaliyning me`yorini belgilash, Paxta xosildorligiga qarab o`g`itlarning yillik me`yorini aniqlash.
- Tuproq agrokimyoviy kartogrammasini tuzish: Tuproqlarni agrokimyoviy xaritalashning axamiyati, Agrokimyoviy xaritalardan foydalanib o`g`itlar me`yorini belgilash, O`g`itlarning taqsimoti.
- Tuproq xaritasi va undan foydalanish: Mayda masshtabli xarita, O`rta masshtabli xarita, Yirik masshtabli xarita.
- Tuproq xaritasi va kartogrammasidan qishloq xo`jalik ishlab chiqarishida foydalanish: Yer tuzish ishlarida foydalanish, Tuproqni ishlashda foydalanish, Mevali daraxtlarni ekish uchun er ajratishda foydalanish.
- O`g`itlash sistemasi tuzilishining asosiy printsiplari: Iqlim va tuproq sharoitlarini hisobga olib o`g`itlar me`yorini aniqlash, Almashlab ekiladigan dalalarda o`g`it sistemasi, O`g`itlarni tabaqalashtirib to`g`ri qo`llash.
- Almashlab ekishda o`g`itlarning me`yorini belgilash: Tuproqning agrokimyoviy ko`rsatkichlari bilan o`g`itlar samaradorligi orasidagi munosabat, Almashlab ekishda o`g`itlar me`yorini belgilash, Tuproqdan oziqa elemenlarining olib chiqib ketilishi.
- O`g`itlash usullari: O`g`itlash muddatlari, Yosh o`simliklarni oziqlantirish, Chopiqtalab ekinlarni o`g`itlash, Boshoqli don ekinlarini o`g`itlash.
- Dala tuprog`ining agrokimyoviy ko`rsatkichlarini hisobga olgan holda tavsiya qilinayotgan o`rtacha o`g`itlar me`yoriga o`zgartirishlar kiritish: Tavsiya qilinayotgan o`rtacha o`g`it me`yoriga o`zgartirish kiritish, Rejalashtirilayotgan qo`shimcha xosil uchun o`g`itlar me`yorini aniqlash, O`g`itlarning barcha maydonlar uchun me`yorini aniqlash. Talabnoma (zayavka) berish.