Бурғулаш станогининг иш унумдорлигини ҳисоблаш
Ushbu kitob tog' jinslarini portlatish usuli bilan qazib olishga tayyorlashda burg'ulash stanoklarining ish unumdorligini aniqlash usullarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda burg'ulash stanogini tanlashga ta'sir etuvchi omillar, xususan kon-geologik sharoitlar, kon masshtabi, qazib olish tizimi parametrlari va tog' jinslarining fizika-mexanik xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, burg'ulash usullari, burg'ulash tezligiga ta'sir etuvchi omillar va burg'ulash stanoklarining texnologik parametrlari ko'rib chiqiladi. Kitobda burg'ulash unumdorligini hisoblash usullari va misollar keltirilgan hamda tog' jinslarining burg'ulanish qiyinligini baholash uchun nisbiy ko'rsatkichlar muhokama qilingan.
Asosiy mavzular
- Burg'ulash stanogini tanlash: Konning kon-geologik sharoitlari, masshtabi, qazib olish tizimi parametrlari va tog' jinslarining fizika-mexanik xususiyatlari burg'ulash stanogini tanlashga ta'sir etadi.
- Burg'ulash usullari: Sкважина забойига механик таъсир этиш (зарбли, айланма ва зарбли – айланма бурғулаш); Скважина забойига физик таъсир этиш усули (термик, гидравлик, портлатиш).
- Burg'ulash tezligiga ta'sir etuvchi omillar: Тоғ жинсларининг бўзилиш қобилияти, бурғулаш асбобларининг тури ва шакллари, скважина забойиға таъсири усули, бурғулаш асбобининг скважина забойиға таъсир кучи ва тезлиги, скважина диаметри ва унинг чуқурлиги, бурғулаш чиқиндисини скважина забойидан тозалаш тезлиги.
- Tog' jinslarining burg'ulanish qiyinligini baholash: Тog' жинслари хусусиятларини бахолаш учун нисбий кўрсаткич «тоғ жинслари бурғуланиш кийинчилиги» кўрсаткичи (Пб) орқали аниқланади. Ушбу кўрсаткич тоғ жинсининг сиқилишга ва силжишга чидамлилик чегараси ҳамда зичлигига боғлиқ.