Қуёш элементлари асосида физиканинг оптик қонунларини моҳиятини очиб берувчи тубдан янги ўқув лаборатория асбоблар туркумини яратиш
Ushbu kitob "Quyosh elementlari asosida fizikaning optik qonunlarini mohiyatini ochib beruvchi tubdan yangi o'quv laboratoriya asboblar turkumini yaratish" mavzusidagi magistrlik dissertatsiyasi bo'lib, unda quyosh energiyasidan foydalanish, optika qonunlari va ularni amaliyotda qo'llash masalalari ko'rib chiqiladi. Dissertatsiya quyosh elementlarining fizik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan yangi laboratoriya asboblarini yaratishga qaratilgan bo'lib, talabalarga fizika fanini o'rganishda ko'maklashishni maqsad qiladi.
Asosiy mavzular
- Optikaning asosiy qonunlari: Yorug'likning to'g'ri chiziq bo'ylab tarqalishi, qaytishi, sinishi va nurlarning mustaqilligi kabi optikaning fundamental qonunlari muhokama qilinadi. Yorug'likning tabiati haqidagi turli nazariyalar, jumladan korpuskulyar va to'lqin nazariyalari ham ko'rib chiqiladi.
- Yorug'likning sinishi va to'la qaytishi: Yorug'likning sinish qonunlari, sinish ko'rsatkichi, to'la ichki qaytish hodisasi va uning amaliyotdagi ahamiyati tahlil qilinadi.
- Linzalar: Linzalarning turlari (qavariq, botiq), ularning optik xususiyatlari, linza formulasi va linzalarda tasvirlarni yasash usullari o'rganiladi.
- Har xil jismlarda yorug'likning yutilishi: Yorug'likning turli muhitlarda yutilishi, yutilish koeffitsienti va Buger-Lambert-Beer qonuni kabi tushunchalar yoritiladi.
- Geometrik optika qonunlarini o'rganuvchi qurilmalar: Geometrik optika qonunlarini amaliy o'rganishga mo'ljallangan laboratoriya stendining tuzilishi va ishlash prinsipi bayon etiladi.
- Quyosh elementlari asosidagi laboratoriya asboblari: Quyosh elementlarining ishlash prinsipi, ularning parametrlari va fotoelektrik hodisalarni o'rganish uchun yaratilgan yangi laboratoriya qurilmalari ta'rifi beriladi.
- Quyosh energiyasidan foydalanish muammolari: Quyosh energiyasining ahamiyati, undan foydalanish istiqbollari va O'zbekistonda qayta tiklanuvchi energiya manbalarini rivojlantirish masalalari ko'rib chiqiladi.