Ma’naviyat asoslari. Dinshunoslik

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Andijon muhandislik-iqtisodiyot institutining "Muhandislik" fakulteti talabalari uchun "Ma'naviyat asoslari. Dinshunoslik" fanidan test mashqlari to'plami bo'yicha uslubiy qo'llanma sifatida ishlab chiqilgan. Qo'llanma Oliy ta'limning 5340100-"Iqtisodiyot”, 5140900-“Kasbiy taʼlim", 5340400-Biznesni boshqarish, 5340600-“Moliya", 5340900-"Buxgalteriya hisobi va audit”, 5341700-G’aznachilik ishi, 5520700-“Texnologik mashinalar va jihozlar”, 5521200-“Transport vositalarini ishlatish va ta'mirlash”, 5540500-“To'qimachilik sanoati mahsulotlari texlogiyasi", 5540600-“Yengil sanoat mahsulotlari texlogiyasi”, 5524700-Avtomobilsozlik va traktorsozlik yo'nalishlari talabalariga mo'ljallangan. Qo'llanma "O'zbekiston tarixi" kafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, talabalarning ma'naviy-ma'rifiy salohiyatini yuksaltirishga qaratilgan test savollarini o'z ichiga oladi.

Asosiy mavzular

Ma'naviyat asoslari: Ma'naviyatning mohiyati, tarkibiy qismlari, nazariy manbalari, milliy ma'naviyat, umumbashariy ma'naviyat, ma'naviyatni turlari, ma'rifatning mohiyati, O'zbekistonda bozor munosabatlariga o'tishning o'ziga xos yo'li, adolatli siyosat, ma'naviyat va iqtisodiyot aloqadorligi, ma'naviyatning turli ko'rinishlari, Avestoda inson ahloqi-odobi, madaniy markazlar, go'zallik ma'budasi, so'fiylikdagi oqimlar, sivilizatsiya tushunchasi, vorislik, ilm talab qilish, qadimgi turkiy yozuvlar, sho'rolar davridagi mafkura, Turkiston ma'rifatparvarlik harakati, Avestoning qismlari, islom dini ilohiyoti, ilmning Qur'ondagi o'rni, Islom dinining ahamiyati, Amir Temur g'oyalari, Qutadg'u bilig asari, inson abadiyligi, adolat va ozodlik, insonparvarlik, ilim insonlarning madori, komil inson, milliy o'zlikni anglash, dunyoviy va diniy tushunchalar, inson ahloqi-odobi, madaniy markazlar, ma'naviyat va ma'rifat markazi, musulmon sharqi xalqlari madaniyati, sho'rolar davri asarlari, Amir Temur aloqalari, Maxmudxo'ja Behbudiy faoliyati, insonparvarlik g'oyalari, Amir Temur ma'naviyati, komil insonni tarbiyalash, fozil shahar odamlari, Bayt ul-xikma, shohnoma, Markaziy Osiyo xalqlarining madaniyati, ma'naviyat va ma'rifat markazining faoliyati, xalqning ma'naviy kamoloti, demokratik taraqqiyot, kelajakni yaratish, huquqiy madaniyat, huquqiy ong darajasi, huquqiy madaniyatli kishi, jamiyat va fuqarolar mas'uliyati, Amir Temur ishlari, an'analarda tushunchalar, an'analarning vazifalari, umuminsoniy an'analar, ipak yo'li, Vatan, vatan tushunchasi, kishining shakllanishida qadriyatlar, ijtimoiy va ma'naviy xislatlar, vatanparvarlik, demokratiya, yangilanish, jadidchilik, jadidchilikning maqsadlari, mintaqaviy shakllari, jadidchilik harakati, insonparvarlik so'zi, inson erkinligi, ijtimoiy hayot, afsonalar, odamlar hayoti, jamiyat va odamlar, davlatning siyosati, erkin fuqarolik jamiyati, mehr-muruvvat, Zardushtiylik, xalqning tarixiy taraqqiyoti.
Dinshunoslik: Dinning vazifalari, dinlarning guruhlarga bo'linishi, afsungarlik turlari, ibtidoiy mifalogiya, afsungarlikning rivojlanishi, yaxudiylikdagi oqimlar, yaxudiylarning poklanish bayrami, tripitakaning qismlari, suv bosishi haqidagi afsona, xudosizlar dini, diniy fundamentalizm, budda dini, xaykaltaroshlik, urug'chilik tuzumi, urug'ning ajdodi, vijdon erkinligi, diniy konfessiya, din so'zining ma'nosi, dunyoviy ilmiy nuqtai nazar, dinning ildizi, dinning ijtimoiy-iqtisodiy ildizi, dinning gnesologik ildizi, aql-idrokli odamlar, kishi ruhining borligiga ishonish, ibtidoiy diniy tasavvurning shakli, jonsiz narsalarga sig'inish, faraz qilingan moddiy buyumlar, xinduiylik ta'limotiga ko'ra kastalar, hayotda maqsadlar, moddiy boyliklar, harakatsizlikka da'vat etuvchi din, daosizm dinidagi xudolar panteoni, daosizm-falsafiy ta'limot, daosizm ta'limoti bo'yicha ulug'lik, daosizm ta'limotining asoschisi, konfutsiychilik, konfutsiychilik ta'limotiga insonlar o'rtasidagi hayot tarzi, o'gil ota-onasi oldida vazifani bajarishi, yaponlarning milliy dini, iudaizmni ajratib turadigan xususiyatlar, xalifa Usmon davrida tadbir, tirik bo'lmagan predmetlarga sig'inish, ibtidoiy davr ruhoniylarining qudratlariga ishonish, Xinduiylik dini qachon vujudga kelgan?, veda, Quyidagilardan qaysi biri braxmanlikning xudolari xisoblanadi?, Xinduiylikni jaxon diniga aylanmaganlik sababaini ko'rsating?, Xinduiylik diniga Xindistondan tashqari yana quyidagi davlatlardan qaysilarida qisman sig'inadi?, Quyidagi ta'limotlar qaysi dinga mansub?, Dinshunos allomalarni aniqlang?, Movarounnahrlik mashxur fiqxshunos olimlardan kimlarni bilasiz?, O'rta Osiyoda birinchi madrasa qayerda qurilgan?, Xijriy birinchi yil milodiy qaysi yildan boshlangan?, Shayx Baxovuddin, Xojai Buzurg va boshqa mo'tabar nomlar bilan mashxur muhaddis olimni ko`rsating?, Al-Jome' as-sahix(Ishonarli to'plam) va Al-Adab al-mufrad Adab durdonalari) kitoblari kimga tegishli?, Qaysi yil Axmad Yassaviy yili sifatida nishonlandi ?, Qaysi davrga qadar xristian cherkovi yagona cherkov deb xisoblangan?, Iudaizm dinining jahon diniga aylana olmaganiga sabab?, Milodning boshlarida 4-davr-diaspora davri boshlandi. Bu nimani anglatadi?, Sinagog nima?, Iudaizm dining payg'ambarlarini ko'rsating ?, Iudaizm dining muqaddas kitobi ?, Zardushtiylikning muqaddas kitobi ?, Xozirda Zardushtiylik diniga qayerlarda sig'iniladi?, Avesto mil.III asrida Sosoniylar podshosi Shopur I davrida kitob holatiga keltirilgan. Uning 3 tasi asl tilida, bittasi esa paxlaviy tilida tiklangan. Qaysi kitob paxlaviy tilida yozilgan?, Zardushtiylik iymoni 3 tayanchga asoslanadi.Bular qaysilar?, Quyidagi dinlardan qaysi biri milliy din xisoblanadi?, O'z e'tiqodlarining milliy, etnik, til, irq, tug'ilgan joyi, fuqarolik kabi xususiyatlarni xisobga olmaydigan dinlarni ko'rsating?, Jaxon dinlari hisoblangan dinlar ichida birinchi paydo bo'lgani qaysi?, Dunyo buddaviylari bu din paydo bo'lganligining 2500 yilligini qachon nishonladilar?, Buddaviylik dinining asoschisi?, Buddaviylik dinining muqaddas kitobi?, Buddaviylik ta'limotiga ko'ra olam nechta bosqichdan iborat?, Buddaviylikka jannat to'grisidagi ta'limotni kimlar olib kirdi?, Xristian dini qachon davlat dini deb e'lon qilingan?, Qachon jahon xristianlarining 1-yig'ilishi Nikey Sobori chaqirilgan?, Xristianlik qachon 2 ga bo'linib ketdi?, Pravoslavie dastlab qaysi davlatning davlat dini bo'lgan?, Yil xisobini Iso tug'ilgan kunidan boshlashni kim taklif etgan?, Xristianlikda nechta asosiy yo'nalish bor?, Xristian dinining asosiy yo'nalishlarini ko'rsating?, Jahon dinlari ichida eng yoshi qaysi din?, Islom dinining muqaddas kitobi?, Islom arkonlari-5 ta asosiy narsani (islom ustunini)-diniy marosimlarni o'z ichiga oladi. Bular quyidagilardan qaysilar?, Qur'oni Karimning 651 yili mufassal kitob xolidagi nusxasi yaratildi. Buni kim tomonidan amalga oshirildi?, Al-jome' as-Sahix va Al-adab al-mufrad asarlarining muallifi?, Markaziy Osiyoda o'z tariqatini, ya'ni yo'lini ishlab chiqqan va targ'ib etgan tasavvuf tariqatchilarini aniqlang?, Xadis ilmida Amir al-mo`miniyn degan sharafli nomga sazovor bo`lgan, hayoti va ijodi alohida e'tiborga molik buyuk muhaddis olim?, O`rta asrlarda dinning madaniyatga ta'siri qanday bo`lgan?, Din haqida tushuncha bering.?, Toshkentda Xalqaro Islom tadqiqot markazi qachon tasis etildi?, Islom dini-ota-bobolarimizning muqaddas e'tiqodi. U tufayli xalqimiz ming yillar mobaynida ma'naviyati, boy me'rosi va o`zligini omon saqlab qolgan. Bu ibora kimga tegishli?, O`rta Osiyolik buyuk muhaddis allomalarni ko`rsating.?, Prezident I.A Karimovning Ro`za xayitini dam olish kuni deb e'lon qilish to`g`risida gi Farmonining e'lon qilinish sanasini ko`rsating.?, Manbalarda 300 mingga yaqin hadisni yod bilgani qayd qilingan muhaddis olimni nomi qaysi qatorda berilgan?, Mashhur Al-Jome' as-sahix asarini muallifi kim?, Aqida so`zining ma'nosi qaysi javobda to`g`ri keltirilgan?, Imomlik qurayshdan, qozilik ansordan va azon chaqirish esa.... qadisni oxirgi so'zini o'rniga qo'ying.?, Xizbut-taxrir dasturining asosiy maqsadi.?, Akromiylar siyosiy hokimyatga erishuvni necha bosqichda belgilaydi.?, Vaxobiylik faoliyati nechanchi yildan boshlangan.?, Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to'g'risidagi qonunlar nechta moddadan iborat.?, Diniy tashkilot ta'rifining aniqlang.?, Al-Ixvon al-muslimum (Musulmon birodarlar) qachon tashkil topgan.?, O'zbekiston Respublikasida milliy va diniy ruhdagi partiyalar faoliyat ko'rsatishi mumkinmi??, Akromiylar guruhi qachon va qayerda tashkil topgan??, Vaxobiylikning jixod nazariyasi?, Fundamentalizm tushunchasining mazmuni?, Konfessiyalar o'rtasida nizo chiqmasligi uchun davlat qanday tadbirlarni qo'llaydi?