Илмий ижод методологияси

Ushbu kitob ilmiy ijod metodologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda ilmiy bilish va ijod jarayonlarining falsafiy asoslari, tarixiy rivojlanishi, shuningdek, turli ilmiy yo'nalishlar va mutafakkirlarning ilmiy ijodga qo'shgan hissasi ko'rib chiqiladi. Kitobda ilmiy bilishning asosiy shakllari, metodlari va usullari, ilmiy bashorat qilish, ilmiy faktlar va ilmiy nazariyalarning o'rni va ahamiyati tahlil etiladi.

Asosiy mavzular

  • Ilmiy ijod metodologiyasining predmeti, vazifalari va maqsadi: Ushbu mavzuda ilmiy ijod metodologiyasining asosiy tushunchalari, predmeti, vazifalari va maqsadi ko'rsatib o'tilgan. Ilmiy bilish jarayonida falsafaning o'rni aniqlanadi.
  • Fan va ijod: Ushbu mavzuda fan va ijodning o'zaro aloqadorligi, fan taraqqiyoti va jamiyat rivojlanishidagi o'rni, ilmiy ijodning falsafiy asoslari ko'rib chiqiladi.
  • Falsafa va fan tarixida ijod muammolarining ishlab chiqilishi: Ushbu mavzuda falsafa va fan tarixida ijod muammosining rivojlanish bosqichlari, antik davr, Uyg'onish davri va Yangi davrda ilmiy ijodning xususiyatlari tahlil etiladi.
  • Ijodning nazariy muammolarini ko'tarish ishiga Sharq mutafakkirlari qo'shgan hissa: Ushbu mavzuda Markaziy Osiyo mutafakkirlarining ma'naviy ijodga qo'shgan hissasi, Al-Farg'oniy, Al-Xorazmiy, Al-Forobiy, Ibn Sinoning ilmiy faoliyati ko'rib chiqiladi. Temuriylar davrida ilmiy-falsafiy, ijodiy faoliyatga alohida e'tibor qaratilgan.
  • Ijod jarayonini ifoda etish shakllari, metodlari va usullari: Ushbu mavzuda ijod shakllarining xilma-xilligi, metod va metodologiya, bilimlarning empirik va nazariy darajalari, ilmiy bilishning umumfalsafiy va xususiy metodlari va shakllari tahlil etiladi.
  • Ilmiy prognoz qilish ijodiy jarayon sifatida: Ushbu mavzuda ilmiy bilishda prognoz qilishning o'rni, fanda bashorat qilishning ijod shakli, iqtisodiy tadqiqotlarda ilmiy ijod va bashorat metodologiyasidan foydalanish masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Ilmiy ijod tizimida fakt: Ushbu mavzuda fakt ilmiy tadqiqotning zarur elementi sifatida, ilmiy tadqiqot tizimida fakt, fakt ilmiy tadqiqot va ijodni asoslash mezoni sifatida tahlil qilinadi.
  • Eksperiment isbotlash usuli sifatida. Iqtisodda eksperiment: Ushbu mavzuda ilmiy eksperiment tushunchasi, eksperimentning turlari, iqtisodda ilmiy-eksperimental usuldan foydalanish masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Ijod jarayonida gipotezaning o'rni. Gipoteza va iqtisod: Ushbu mavzuda gipoteza tushunchasi, fanda va ijodda gipotezaning evristik roli, nazariyalarni tuzishning gipoteetik-deduktiv usuli ijodiy jarayon sifatida tahlil qilinadi.
  • Nazariya ijodiy izlanish jarayoni va uning natijasi sifatida: Ushbu mavzuda ilmiy nazariya tushunchasi, ilmiy nazariyaning asosiy funktsiyalari, ilmiy nazariya va amaliyotning o'zaro aloqasi masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Ijod jarayonida intuitsiya. Sinergetika: Ushbu mavzuda intuitsiya tushunchasi, ijod jarayonida ongsizlik va onglilik, ijtimoiy va iqtisodiy tadqiqotlarda sinergetikaning roli masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Tilni formallashtirish va ilmiy ijodda mantiqiy fikrlash shakllaridan foydalanish: Ushbu mavzuda fanning tili tushunchasi, ilmiy ijodda tilning o'rni, ilmiy ijodda mantiqiy fikrlash shakllari va qonunlarini universallashtirish masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Hozirgi zamon axborot tizimlari va ilmiy ijod: Ushbu mavzuda axborot jamiyatining vujudga kelishi, axborot tushunchasi, axborot tizimlarining turlari va shakllari masalalari ko'rib chiqiladi.
  • O'zbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotida ilmiy tadqiqotlar metodologiyasi: Ushbu mavzuda hozirgi zamon jamiyatida demokratik O'zbekistonning o'rni, XXI asrda ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyotning ko'p variantliligi muammosi masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Iqtisodiy tadqiqotlarda ilmiy ijod metodikasi va texnologik usullar masalalari: Ushbu mavzuda ilmiy tadqiqot muammo sifatida, ilmiy izlanishning o'ziga xos xususiyati, iqtisodiy tadqiqotlarda ilmiy ijodning ba'zi bir texnologik usullari masalalari ko'rib chiqiladi.