Компьютерное моделирование процессов рассеяния ионов и кластерного распыления поверхностей монокристалловgap и льда при бомбардировке ионамиne + иar
Ushbu hujjat fizika-matematika fanlari doktori ilmiy darajasini olish uchun taqdim etilgan Кутлиев Учкун Отобоевиichning dissertatsiyasining avtoreferati hisoblanadi. Dissertatsiya qattiq jismlar sirtida ion nur bilan bombardimon qilish natijasida sodir bo'ladigan ionlarning sochilish va klasterli changlatish jarayonlarini kompyuterda modellashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqot monokristallar GaP va muz kristallari misolida olib borilgan.
Asosiy mavzular
- Ionlarning sochilish mexanizmlari: Monokristallarning ideal va defektli sirtlarida ionlarning kichik burchak ostida sochilish jarayonlari o'rganilgan. Sochilish jarayonlarining atom tuzilishi bilan bog'liqligi aniqlangan.
- Klasterli changlatish jarayoni: Au(111) sirtiga yupqa muz qatlami qoplanganda klasterli changlatish mexanizmlari tadqiq qilingan. Muz qatlamidagi ionlar bilan bog'liq jarayonlar alohida e'tiborga olingan.
- Defektlarning ta'siri: Kristall panjaradagi defektlarning (nuqsonlar) ionlarning sochilishiga ta'siri o'rganilgan. Defektlar ionlarning harakat trayektoriyasiga va energiyasiga sezilarli ta'sir ko'rsatishi aniqlangan.
- Kompyuterda modellashtirish usullari: Molekulyar dinamika va binar to'qnashuv yaqinlashuvi usullari asosida kompyuterda modellashtirish usullari qo'llanilgan. Bu usullar ionlarning sochilish va changlatish jarayonlarini tasvirlash uchun moslashtirilgan.