Проект среднего магистрального пассажирского самолета
Ushbu kitobda oʻrta masofaga uchuvchi yoʻlovchi samolyotini loyihalash jarayoni batafsil yoritilgan. Unda samolyotning aerodinamik koʻrsatkichlari, ogʻirligi, markazlashuvi, mustahkamligi kabi muhim jihatlar statistik maʼlumotlar asosida tahlil qilingan holda, iqtisodiy samaradorligi ham hisoblab chiqilgan. Kitob yakunida ishlab chiqarish jarayonida xavfsizlikni taʼminlash masalalari ham koʻrib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Samolyotning aerodinamik sxemasini tanlash: Samolyotning aerodinamik sxemasi, qanotlarining joylashuvi, dvigatellarning oʻrnatilish usuli kabi jihatlar koʻrib chiqilib, optimal yechimlar asoslangan.
- Samolyotning ogʻirligini hisoblash: Samolyotning konstruksiyasi, yoʻlovchilar, yuk va yonilgʻi ogʻirliklari batafsil hisoblanib, umumiy ogʻirlik koʻrsatkichlari aniqlangan.
- Samolyotning markazlashuvini hisoblash: Samolyotning markaz massasini (центровка) aniqlash usullari va uning parvoz xususiyatlariga taʼsiri tahlil qilingan.
- Samolyotning mustahkamligini hisoblash: Samolyot korpusiga taʼsir etuvchi kuchlar aniqlanib, uning mustahkamligi matematik modellash orqali tekshirilgan.
- Materiallarni tanlash va detallarni ishlab chiqarish texnologiyasi: Samolyot konstruksiyasida ishlatiladigan materiallarning xususiyatlari, ularni qayta ishlash usullari va texnologik cheklovlar koʻrib chiqilgan.
- Ishlab chiqarishda xavfsizlikni taʼminlash: Ishlab chiqarish jarayonida ishchilarning xavfsizligini taʼminlash, vibratsiya va shovqin kabi omillarning salbiy taʼsirini kamaytirish choralari koʻrsatilgan.
- Samolyotning iqtisodiy samaradorligini hisoblash: Samolyotni ekspluatatsiya qilish xarajatlari, yoqilgʻi sarfi va yoʻlovchi tashish narxi kabi iqtisodiy koʻrsatkichlar baholangan.