Суғориладиган ерларни меъёрий баҳолаш

Ushbu kitob sug'oriladigan yerlarning me'yoriy bahosini hisoblashga bag'ishlangan. Unda O'zbekiston Respublikasi qonunchiligi asosida yer resurslarini baholash uslublari, me'yoriy ko'rsatkichlar va ularni hisoblash tartibi batafsil yoritilgan. Kitobda Samarqand viloyati Qattaqo'rg'on tumani misolida fermer xo'jaliklarining yerlarini baholash bo'yicha amaliy hisob-kitoblar keltirilgan.

Asosiy mavzular

Yerlarning me'yoriy bahosini hisoblash: Ushbu mavzuda yerlarni me'yoriy baholashning asosiy tamoyillari, uslublari va bosqichlari ko'rib chiqiladi. Yerning sifati, unumdorligi, joylashuvi va boshqa omillarni hisobga olgan holda baholash mezonlari belgilanadi.
Qishloq xo'jalik ekinlarining kadastrli hisoblangan hosildorligi: Ushbu mavzuda turli qishloq xo'jalik ekinlari (paxta, donli ekinlar, beda va boshqalar) uchun ball bonitetlariga asoslangan kadastrli hosildorlikni aniqlash usullari bayon etiladi.
Qishloq xo'jalik ishlab chiqarishining hisoblangan daromad me'yori: Ushbu mavzuda qishloq xo'jalik ishlab chiqarishining rentabelligini baholash uchun daromad me'yorini hisoblash tartibi ko'rsatiladi. Bonitet ballari va boshqa omillar asosida daromad me'yorini aniqlash usullari keltirilgan.
Sug'oriladigan yerning 1 gektaridan olinadigan me'yoriy sof foyda: Ushbu mavzuda sug'oriladigan yerning 1 gektaridan olinadigan me'yoriy sof foydani hisoblash formulasi va usullari bayon etiladi. Yalpi mahsulot, daromad me'yori va boshqa ko'rsatkichlar asosida sof foydani aniqlash tartibi ko'rsatiladi.
1 gektar yerning bazaviy me'yoriy bahosi: Ushbu mavzuda 1 gektar yerning bazaviy me'yoriy bahosini aniqlash usullari keltiriladi. Sof foyda, qishloq xo'jalik intensivligi va bank foizi kabi omillar asosida bahoni hisoblash tartibi ko'rsatiladi.
Joylashuv va mahalliy sharoit koeffitsientlari: Ushbu mavzuda yerning joylashuvi (aholi yashash joylaridan uzoqligi) va mahalliy sharoitlari (tuproq unumdorligi, iqlim sharoitlari) kabi omillarni hisobga oluvchi koeffitsientlar haqida ma'lumot beriladi.