Педагогика (муаммоли маърузалар матни)

Ushbu kitob pedagogika fanining asosiy tushunchalari, tamoyillari, usullari va zamonaviy yondashuvlarini yoritadi. Unda ta'lim-tarbiya jarayonining mohiyati, o'qituvchi shaxsi, milliy qadriyatlar va pedagogik texnologiyalar kabi muhim masalalar ko'rib chiqiladi. Kitob kasbiy pedagogik ta'lim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Pedagogikaning predmeti, maqsadi va vazifalari: Pedagogikaning fan sifatida shakllanishi, tarkibiy tuzilishi va asosiy tarmoqlari, pedagogik faoliyatning mohiyati va jamiyatdagi o'rni ochib berilgan.
• Pedagogikada asosiy tushunchalar: Tarbiya, ta'lim, ma'lumot, rivojlanish, tarbiyaviy munosabatlar kabi tushunchalarning mazmuni, o'zaro bog'liqligi va ahamiyati tahlil etilgan.
• Pedagogik tadqiqotning funktsiyalari va metodlari: Pedagogik tadqiqot turlari, ularning vazifalari (diskriptiv, tushuntirish, bashorat qilish, amaliy), tadqiqot metodlari (kuzatish, suhbat, anketa, eksperiment) va ularga qo'yiladigan talablar ko'rsatilgan.
• Islom dini g'oyalarining ta'lim-tarbiyaga ta'siri: Islomning ta'lim-tarbiyaga oid qarashlari, Qur'on va Hadislarda ilgari surilgan axloqiy me'yorlar, islom madaniyatining ta'lim sohasiga qo'shgan hissasi yoritilgan.
• XIX asrning ikkinchi yarmi - XX asr boshlarida Turkiston o'lkasida ta'lim-tarbiya va pedagogik fikrlar: O'lka xalq maorifi, jadid maktablari, o'qituvchilar va ma'rifatparvarlarning faoliyati haqida ma'lumotlar berilgan.
• Mustaqil O'zbekistonda ijtimoiy hayot, ta'lim-tarbiya, pedagogik fikrlar: O'zbekistonning ta'lim siyosati, uzluksiz ta'lim tizimi, kadrlar tayyorlash milliy dasturi va uning amalga oshirilishi, barkamol avlodni tarbiyalash masalalari haqida.
• Didaktika fani va uning vazifalari: Didaktikaning predmeti, vazifalari va asosiy kategoriyalari, ta'lim tamoyillari (ilmiylik, tizimlilik, izchillik, onglilik, faollik, ko'rsatmalilik, individual yondashuv, mustahkamlilik) va qoidalari.
• Ta'limning mazmuni: Ta'lim mazmunini belgilovchi omillar, o'quv rejalari va dasturlari, darsliklar va ularga qo'yiladigan talablar bayon etilgan.
• Ta'lim qonuniyatlari va qoidalari: Ta'lim qonuniyatlari (determinantlik, ziddiyatlilik, moslashuvchanlik, optimallik, integratsiyalash) va didaktik qoidalar (ilmiylik, tizimlilik, onglilik, faollik, ko'rsatmalilik, individual yondashuv, mustahkamlilik) tahlil qilingan.
• Ta'lim usullari: O'qitish usullari (og'zaki, ko'rgazmali, amaliy, muammoli-izlanish, reproduktiv, induktiv, deduktiv, mustaqil ish) va ularning didaktik mohiyati ochib berilgan.
• Ta'limni tashkil etish shakllari: Dars va unga qo'yiladigan talablar, dars turlari (birlashgan, yangi materialni o'rganish, mustahkamlash, takrorlash, amaliy) va ularning tuzilishi ko'rsatilgan.
• Tarbiya jarayonining mohiyati: Tarbiya jarayonining mohiyati, maqsadga yo'naltirilganligi, insonparvarlik va demokratiya tamoyillari, tarbiyada milliy va umuminsoniy qadriyatlarning ustuvorligi, uzluksizligi haqida.
• Tarbiya jarayonida qo'llaniladigan usullar: Tarbiya usullari (ishontirish, mashq qildirish, rag'batlantirish, jazolash, talab qo'yish, nazorat qilish) va ularning xususiyatlari bayon etilgan.
• Talaba shaxsini tarbiyalash va rivojlantirishning asosiy tarkibiy qismlari: Axloqiy, huquqiy, ekologik, iqtisodiy, estetik va jismoniy tarbiyaning mazmuni, maqsad va vazifalari tahlil qilingan.
• Pedagogik jarayonni loyihalash: Pedagogik loyihalashning mohiyati, bosqichlari, ob'ektlari, modullashtirish, tizimlashtirish, faoliyatni rejalashtirish va bashorat qilish masalalari o'z ifodasini topgan.
• Muhandis-pedagog faoliyatini loyihalash: Muhandis-pedagog shaxsi, kasbiy mahorati, individual pedagogik tizimni loyihalash, pedagogik vaziyatlarni hal etish, innovatsion faoliyat va o'z-o'zini takomillashtirish yo'llari ko'rsatilgan.