Жадид мактаблари: уларда она тили ва адабиёт ўқитишнинг илмий-назарий ҳамда амалий асослари
Ushbu kitob jadid maktablarining shakllanishi, rivojlanishi, ularda ona tili va adabiyotni o'qitishning nazariy va amaliy asoslariga bag'ishlangan. Kitobda jadid pedagoglarining faoliyati, ularning o'qitish metodikasi sohasidagi qarashlari, yaratgan darsliklari tahlil qilingan. Jadid maktablarining mohiyati, ularning maqsadlari, vazifalari va o'ziga xos xususiyatlari ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Jadid maktablarining shakllanishi va rivojlanishi: Bu mavzu jadid maktablarining paydo bo'lish tarixi, ularning o'ziga xos xususiyatlari, Turkiston o'lkasida tarqalishi va bu jarayonga ta'sir etgan omillarni o'rganadi.
- Ona tili va adabiyotni o'qitish metodikasining asoslari: Bu mavzu jadid maktablarida ona tili va adabiyotni o'qitishning nazariy asoslari, o'qitish metodlari, darsliklar yaratish va ulardan foydalanish masalalarini qamrab oladi. Shuningdek, o'qituvchilarning roli va o'quvchilarning bilim olish jarayonidagi faoliyati ham ko'rib chiqiladi.
- Jadid pedagoglarining faoliyati: Bu mavzu jadid pedagoglarining hayoti, ijodi, pedagogik qarashlari, o'qitish metodikasi sohasidagi yangiliklari va ularning o'z davri ta'lim tizimiga qo'shgan hissalarini yoritadi.
- "Usuli jadid" va "Usuli qadim" maktablari o'rtasidagi kurash: Bu mavzu jadid maktablarining an'anaviy maktablar bilan bo'lgan munosabatlari, ushbu ikki oqim o'rtasidagi farqlar, qarashlar va kurashlar, hamda bu kurashning ta'lim rivojiga ta'siri haqida ma'lumot beradi.
- Hukumatning va mutaassib ulamolarning jadid maktablariga munosabati: Bu bo'limda hukumatning va diniy mutaassib ulamolarning ta'lim islohotlariga qarshi harakatlari, jadid maktablarining faoliyatiga to'sqinlik qilishga urinishlari haqida hikoya qilinadi.
- Xayriya jamiyatlarining ahamiyati: Ushbu bo'limda jadid maktablarini moliyaviy va ma'naviy jihatdan qo'llab-quvvatlagan xayriya jamiyatlari haqida ma'lumotlar beriladi.
- Jadidchilik harakatining maqsadi: Bu bo'limda jadidlar jamiyatni tubdan isloh qilish, millatni ma'rifatga chorlash orqali taraqqiyotga erishish kabi oliy maqsadlari, shuningdek, bu yo'lda ularning olib borgan kurashlari va qilgan xizmatlari haqida hikoya qilinadi.