Иссиқлик техникаси
Ushbu kitob issiqlik texnikasiga bag'ishlangan bo'lib, unda issiqlik texnikasi va dinamikasi asoslari, real va ideal gazlarning holat tenglamalari, issiqlik kuch qurilmalarining sikllari, issiqlikni berish, uzatish va uning tarqalish qonunlari kabi mavzular yoritilgan. Kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan nashr etilgan va muhandislik-pedagogika institutlari talabalari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Asosiy tushunchalar va termodinamikaning dastlabki holati: Termodinamikaning asosiy tushunchalari, termodinamik sistema, termodinamik muvozanat, qaytar va qaytmas jarayonlar, termodinamikaning qonunlari.
- Ideal va real gazlar: Ideal gazlarning xususiyatlari, holat tenglamalari, kinetik nazariya asoslari, real gazlarning xususiyatlari, Van-der-Vaals tenglamasi.
- Termodinamikaning birinchi qonuni: Termodinamikaning birinchi qonuni ta'rifi, ichki energiya, tashqi ish, issiqlik miqdori, entalpiya, termodinamik jarayonlarda energiyaning saqlanish qonuni.
- Termodinamikaning ikkinchi qonuni: Termodinamikaning ikkinchi qonuni ta'rifi, entropiya, qaytar va qaytmas jarayonlar, issiqlik dvigatellari, Karno sikli.
- Karno sikllari: Karno siklining ta'rifi, to'g'ri va teskari Karno sikllari, ideal va real sikllar, termik foydali ish koeffitsienti (FIK).
- Asosiy termodinamik jarayonlar: Izoxorik, izobarik, izotermik, adiabatik va politropik jarayonlar, ularning xususiyatlari, ish, issiqlik miqdori, entropiya o'zgarishi.
- Real gazlarning termodinamik jarayoni: Real gazlarning xususiyatlari, Van-der-Vaals tenglamasi, termodinamik jarayonlardagi farqi.
- Issiqlik kuch qurilmalarining sikllari: Bug' turbinalari, gaz turbinalari va ichki yonuv dvigatellari sikllari, ularning samaradorligi.
- Issiqlik va massa almashinuv asoslari: Issiqlik o'tkazuvchanlik, konveksiya va nurlanish, issiqlik o'tkazish, issiqlik berish koeffitsienti.
- Konvektiv issiqlik almashinuv (issiqlik berish): Konvektiv issiqlik almashinuv turlari, issiqlik berish koeffitsienti, Nyuton-Rixman qonuni.
- Nurlanib issiqlik almashinuv: Nurlanish qonunlari, Stefan-Boltsman qonuni, Kirxgof qonuni, mutlaq qora jism.
- Issiqlik o'tkazish: Murakkab issiqlik almashinuv, devor orqali issiqlik o'tkazish, issiqlik uzatish koeffitsienti.
- Yonilg'i va yonish nazariyasining asoslari: Yonilg'i turlari, yonish jarayoni, yonish mahsulotlari, issiqlik ajralishi.
- Qozon qurilmalari: Qozon qurilmalarining tuzilishi, ishlash prinsipi, issiqlik balansi, FIK.
- Issiqlik generatorlari, suv isitgichlar, gaz bilan isitish priborlari: Issiqlik generatorlarining turlari, suv isitgichlarning ishlash prinsipi, gaz bilan isitish priborlari.
- Kompressorlar: Kompressorlarning turlari, ishlash prinsipi, o'lchamlari, ko'p bosqichli kompressorlar.
- Bino va qurilishlarning issiqlik fizikasi asoslari. Avtokorxonaning ishlab chiqarish binolarining issiqlik fizikasi: Bino va qurilish materiallarining issiqlik xususiyatlari, issiqlik yo'qotishni hisoblash, binolarni isitish va shamollatish.