Alisher Navoiyning “Xamsa” asarida uy-ro‘zg‘or buyumlarining leksik-semantik tahlili
Ushbu kitob Alisher Navoiyning "Xamsa" asarida qo'llanilgan uy-ro'zg'or buyumlarining leksik-semantik tahliliga bag'ishlangan. Kitobda Alisher Navoiy asarlarida ishlatilgan xona jihozlari, oshxona anjomlari, tikish-bichish va duradgorlik buyumlari kabi turli xil uy-ro'zg'or predmetlarining nomlari va semantik xususiyatlari o'rganiladi. Tadqiqot Navoiy asarlaridagi so'zlarning ma'nolari, ularning badiiy va madaniy ahamiyatini ochib berishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Xona jihozlari bilan bog'liq uy-ro'zg'or buyumlari: Ushbu mavzuda Alisher Navoiy asarlarida qo'llanilgan qandil, ket(kat), sandiq, gilem, boʻryo kabi xona jihozlarining nomlari va ularning kontekstga bog'liq ma'nolari tahlil qilinadi. Bundan tashqari, ularning madaniy va ramziy ahamiyati ham yoritiladi.
- Oshxona jihozlari bilan bog'liq uy-ro'zg'or buyumlari: Bu mavzuda Alisher Navoiy asarlarida uchraydigan ibriq, koʻza, ayogʻ, lagan, tasht, tos kabi oshxona anjomlarining nomlari va ularning semantik xususiyatlari ko'rib chiqiladi. Ularning asarlardagi qo'llanilishi badiiy tasvir vositasi sifatida tahlil etiladi.
- Tikish-bichish bilan bog'liq uy-ro'zg'or buyumlari: Ushbu mavzuda Alisher Navoiy asarlarida qo'llanilgan igna, tugma, rishta kabi tikish-bichish buyumlarining nomlari va ma'nolari tahlil qilinadi. Ularning asarlardagi ramziy ma'nolari va badiiy ahamiyati ham yoritiladi.
- Duradgorlik bilan bog'liq uy-ro'zg'or buyumlari: Bu mavzuda Alisher Navoiy asarlarida uchraydigan tesha, suhon kabi duradgorlik asboblarining nomlari va ma'nolari ko'rib chiqiladi. Ularning asarlardagi qo'llanilishi hunarmandchilik va yaratuvchanlik ramzi sifatida tahlil etiladi.
- Alisher Navoiyning adabiy tili va shevalarga munosabati: Bu mavzuda Alisher Navoiy asarlarida eski o‘zbek tili so‘z boyligini mahorat bilan ishlata olishi, adabiy til meʼyorlariga amal qilganligi, qipchoq shevalariga oid so‘zlarni qo‘llay bilishi va o‘zbek tilining rivojiga qo‘shgan hissasi tahlil qilinadi.