Табиатдан фойдаланиш ва уни муҳофаза қилиш
Ushbu kitob tabiatdan foydalanish va uni muhofaza qilishning nazariy va amaliy asoslarini qamrab oladi. Unda atrof-muhitni muhofaza qilishning geografik asoslari, resurslardan oqilona foydalanish, ekologik muammolarning iqtisodiy jihatlari va xalqaro hamkorlik masalalari ko'rib chiqiladi. Kitob talabalarga, o'qituvchilarga va ekologiya sohasiga qiziquvchilarga mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Tabiatdan foydalanish va uni muhofaza qilish kursining predmeti, metodlari va vazifalari: Tabiat qonunlarini chuqur bilish, ishlab chiqarish kuchlarining rivojlanishi va resurslardan oqilona foydalanish muhimligi. Geografik qobiqning barcha tizimlarini o'rganish va ekologik dunyoqarashni shakllantirish, resurslarni e'zozlash zarurligi
- Tabiat, tabiat unsurlari va tabiatdan foydalanishdagi omillar: Tabiatning ta'rifi, uning inson hayotidagi o'rni va ahamiyati, asosiy unsurlari (iqlim, suv, tuproq, o'simlik va hayvonot dunyosi). Tabiatdan foydalanishning turli shakllari va ularning ekologik oqibatlari
- Atrof-muhitning takror ishlab chiqarishdagi ahamiyati va uni muhofaza qilish zaruriyati: Insonning tabiatga ta'siri doirasining kengayishi, fan-texnika inqilobining ta'siri, atrof-muhitning ifloslanishi muammosi, tabiiy resurslarning tanqisligi va ularni tejash zaruriyati
- Tiklanadigan va tiklanmaydigan tabiiy resurslar iqtisodiyoti: Tabiiy resurslarning tasnifi, tiklanadigan va tiklanmaydigan resurslardan oqilona foydalanish, resurslarni muhofaza qilishning iqtisodiy asoslari
- Makroiqtisodiy siyosat va atrof-muhit: Makroiqtisodiy siyosatning tabiatga ta'siri, iqtisodiy o'sish va ekologik muvozanat o'rtasidagi bog'liqlik, ekologik siyosatni amalga oshirishda davlatning roli
- Suv resurslaridan foydalanish va muhofaza qilish: Suv resurslarining ahamiyati, suv tanqisligi muammosi, suvni ifloslantiruvchi manbalar, suvni muhofaza qilish va qayta tiklash usullari, O'zbekistonda suv resurslaridan foydalanish
- Еr ресурсларини муҳофаза қилишни режалаштириш ва ундан оқилона фойдаланиш: Еr ресурсларининг ahamiyati ва holati, tuproq эрозияси va унинг олдини олиш, yerni rekultivatsiya qilish va undan to'g'ri foydalanish usullari
- Atmosfera havosini muhofaza qilishni rejalashtirish: Atmosferaning tabiati va vazifasi, ifloslanish manbalari, havoni tozalash usullari, texnik taraqqiyotning atmosfera holatiga ta'siri
- O'zbekiston va Markaziy Osiyoda tabiatdan foydalanishning iqtisodiy muammolariga ta'siri: O'zbekiston mintaqasidagi ekologik ahvol, Orol muammosi va uning global ahamiyati, tabiatni muhofaza qilishning mintaqaviy xususiyatlari
- Tabiatni muhofaza qilishdagi xalqaro hamkorlik va ularning amaldagi faoliyati: Global ekologik muammolar va ularni hal qilishda xalqaro hamkorlikning o'rni, xalqaro tashkilotlar va konvensiyalar