Ўзбекистон тарихи
Ushbu kitob O'zbekiston tarixining qadim zamonlardan to Amir Temur va Temuriylar davrigacha bo'lgan davrini o'z ichiga oladi. Unda O'zbekiston hududida insoniyatning paydo bo'lishi, ilk davlatlar, Buyuk ipak yo'li, arablar istilosi, o'zbek xalqining shakllanishi, Sohibqiron Amir Temur va Temuriylar davlati kabi muhim mavzularga e'tibor qaratilgan. Kitobda siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayot, shuningdek, o'sha davrning mashhur shaxslari haqida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- O'zbekiston tarixining predmeti, nazariy-metodologik asoslari, manbalari va ahamiyati: Ushbu mavzuda O'zbekiston tarixining fan sifatida o'rni, predmeti, uni o'rganishning metodologik asoslari va manbalari, shuningdek, Vatanni tarbiyalashdagi ahamiyati ko'rib chiqiladi.
- O'zbekiston insoniyat tsivilizatsiyasining qadimiy o'choqlaridan biri: O'zbekistonning qadim zamonlarda odamzod paydo bo'lgan mintaqalardan biri ekanligi, ibtidoiy jamiyatning davrlari, bronza davri madaniyati va patriarxal urug' munosabatlarining shakllanishi haqida so'z boradi.
- O'zbek davlatchiligining shakllanishi va dastlabki taraqqiyot bosqichlari: Davlatchilik tushunchasi, ilk davlatlar, Yunon-Baqtriya, Parfiya, Qang' va Davon davlatlari, Kushonlar saltanati, o'lkamiz xalqlarining diniy e'tiqodlari va Zardushtiylik dini haqida ma'lumotlar beriladi.
- O'zbek xalqining etnik shakllanishi: O'zbek xalqining uzoq davom etgan etnik shakllanish jarayoni, Markaziy Osiyodagi etnik-madaniy vaziyat, o'zbek xalqining IX-XII va XV asrlarda kechgan etnik jarayonlari ko'rib chiqiladi.
- Buyuk ipak yo'li: shakllanishi va rivojlanish bosqichlari: Eng qadimiy yo'llar, Buyuk ipak yo'lining boshlanishi va tarmoqlari, Amir Temur davrida Buyuk ipak yo'lining tiklanishi va rivojlanishi, Buyuk ipak yo'li va hozirgi zamon haqida ma'lumotlar berilgan.
- Ilk o'rta asrlar o'zbek davlatchiligi: ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayot: Mamlakatimiz hududiga ko'chmanchi xalqlar kirib kelishi, Eftalitlar davlati, turkiy qabilalarning birlashuvi, arablar tomonidan O'rta Osiyoning istilo qilinishi va islom dinining yoyilishi haqida ma'lumotlar beriladi.
- IX-XII asrlarda o'zbek davlatchiligi, siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy hayot: Tohiriylar va Somoniylar davrida, Qoraxoniylar va G'aznaviylar davrida, Xorazmshoxlar davlatida ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy hayotning rivojlanishi o'rganiladi.
- O'rta Osiyo xalqlari hayotida IX-XII asrlarda yuz bergan (renessans) uyg'onish davri: Ushbu mavzuda Mo'ro'unahrda moddiy va ma'naviy madaniyatning yuksalishi, badiiy adabiyot rivoji, me'morchilik, san'at va musiqaning rivojlanishi, islom madaniyati o'rganiladi.
- Mo'g'ullar istilosi va zulmiga qarshi kurash. Jaloliddin Manguberdi: Mo'g'ullar bosqini arafasida Xorazm shoxlar davlati va mo'g'ul davlati bilan munosabatlari, mo'g'ullar bosqini, Jaloliddin Manguberdi jasorati va mo'g'ullar istilosidan keyingi siyosiy vaziyat haqida ma'lumotlar beriladi.
- Amir Temur va Temuriylar davrida o'zbek davlatchiligining yuksalishi: Amir Temurning siyosiy kurash maydoniga kirib kelishi, Amir Temur-buyuk davlat arbobi va sarkarda, uning harbiy yurishlari va siyosiy faoliyati, "Temur tuzuklari", Amir Temur va temuriylar davrida fan va madaniyatning ravnaqi o'rganiladi.
- Turkistonning xonliklarga bo'linib ketishi, uning sabablari va oqibatlari: Mo'ro'unahrning Shayboniylar tomonidan bosib olinishi, Turkistonning uch xonlikka bo'linishi, xonliklarda o'zaro va ichki kurashlarning avj olishi hamda ularning oqibatlari ko'rib chiqiladi.
- Chor Rossiyasining Turkistonni bosib olishi: Chor Rossiyasining Turkistonni bosib olishi, mustamlakachilik idora usulining joriy etilishi, mustamlakachilarning iqtisodiy, ma'naviy-madaniy siyosati va amaliyoti hamda chorizm mustamlakachilik zulmiga qarshi milliy ozodlik harakati haqida ma'lumotlar berilgan.