Birinchi tibbiy yordam fanidan farmatsiya, biotexnologiya, sanoat farmatsiya yo’nalishlari talabalari uchun o’quv-uslubiy qo’llanma
Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanma tibbiyot yo'nalishidagi talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, ularga birinchi tibbiy yordam ko'nikmalarini o'rgatishga qaratilgan. Qo'llanma tibbiyot deontologiyasi, bemorlarni parvarish qilish, dori vositalarini qo'llash, aseptika va antiseptika, qon ketishini to'xtatish, shikastlanishlar, zaharlanishlar va boshqa favqulodda holatlarda ko'rsatiladigan birinchi yordam usullari kabi muhim mavzularni qamrab oladi.
Asosiy mavzular
- Tibbiyot Deontologiyasi: Ushbu bo'lim tibbiyot xodimlarining bemorlarga nisbatan axloqiy va professional majburiyatlarini, shuningdek, bemorlar bilan munosabatda bo'lishning asosiy qoidalarini o'z ichiga oladi. Bemorning huquqlarini hurmat qilish, shaxsiy ma'lumotlarini sir saqlash va bemor manfaatlarini ustun qo'yish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
- Bemorlarni Parvarish Qilish: Bemorlarni parvarish qilishning asosiy tamoyillari, bemorning shaxsiy gigienasi, yotoq yaralarining oldini olish, tana haroratini o'lchash, yurak-qon tomir tizimi faoliyatini baholash va bemorning umumiy ahvolini kuzatish usullari batafsil yoritilgan.
- Dori Vositalari bilan Muolajalar: Dori vositalarini tanaga kiritish yo'llari, in'ektsiya turlari (teri ostiga, mushak orasiga, venaga), ularning afzalliklari va kamchiliklari, shuningdek, huqna turlari va ularni amalga oshirish texnikasi tushuntirilgan. Dorilarni qo'llashda e'tiborga olinishi kerak bo'lgan jihatlar va mumkin bo'lgan asoratlar ko'rsatilgan.
- Aseptika va Antiseptika Asoslari: Aseptika va antiseptikaning maqsadi, jarrohlik asboblarini sterilizatsiya qilish usullari, qo'llarni zararsizlantirish usullari, antiseptik va dezinfektsiyalovchi moddalar haqida ma'lumot berilgan. Jarrohlik infeksiyalarining oldini olish va ularga qarshi kurashish usullari batafsil yoritilgan.
- Qon Ketishini To'xtatish: Qon ketishining turlari (arterial, venoz, kapillyar), qon ketishini to'xtatish usullari (bosim bog'lami, jgut qo'yish, qon quyish), ularning afzalliklari va kamchiliklari, shuningdek, qon guruhlari va rezus omilining ahamiyati tushuntirilgan.
- Shikastlanishlar: Suyak sinishi, chiqish va yumshoq to'qimalarning shikastlanishi, ularning belgilari va birinchi tibbiy yordam ko'rsatish usullari, transport immobilizatsiyasi qoidalari, shok holatida yordam ko'rsatish haqida ma'lumot berilgan.
- Zaharlanishlar: Ilon, chayon, qoraqurt chaqishi, pestitsidlar va zaharlanishlar, turli zaharlanishlar, ularning belgilari va birinchi yordam ko'rsatish, nima qilishi kerak va nima bo'lmasligi kerak.
- Reanimatsiya: Terminal holatlarning bosqichlari (preagonal, agonal, klinik o'lim), ularning belgilari, sun'iy nafas berish va yurakni massaj qilish usullari, shuningdek, cho'kkan odamga, elektr toki urgan odamga va boshqa favqulodda holatlarda reanimatsiya choralari batafsil yoritilgan.