Psixologiya tariхi

Ushbu kitob "Psixologiya tarixi" fanidan ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Unda psixologiya fanining predmeti, vazifalari, rivojlanish bosqichlari, turli davrlardagi psixologik qarashlar, O'rta Osiyo mutafakkirlarining psixologiyaga oid fikrlari, ong va ruh haqidagi tushunchalar, xulq-atvor ta'limotlari, G'arb psixologiyasidagi ochiq krizislar va psixologiya maktablarining shakllanishi, antik psixologiya kabi mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Psixologiya tarixi fanining predmeti va vazifasi: Psixologiya tarixining maqsadi, vazifasi, predmeti, ilmiy va falsafiy qarashlarini o'rganishdan iborat. Fanning kelib chiqishi, idealistik va materialistik oqimlar, antik falsafaning rivojlanish bosqichlari haqida ma'lumotlar beriladi.
  • O'rta Osiyo mutafakkirlarining psixologik qarashlari: O'rta Osiyoda ilm-fan ma'rifatining rivojlanishi, Al-Farobiy va Abu Rayhon Beruniyning psixologik qarashlari, Ibn Sino va M.Qoshg'ariylarning falsafiy va psixologik qarashlari, U.Kaykovus, A.Jomiy va J. Davoniyning psixologiya fani haqidagi fikrlari.
  • Psixologik bilimlarning o'rta asrlarda va uyg'onish davrida rivojlanishi: O'rta asrlarda va Uyg'onish davrida psixologik bilimlarning taraqqiyoti, G'arb va Sharq mutafakkirlarining hissasi, ilmiy izlanishlar va yangi g'oyalar.
  • Ong haqida tushuncha: Ongning umumiy ta'rifi, tuzilishi, muhim psixologik ta'riflari, ong va ongsizlik tushunchalari. Ongning shakllanishi va rivojlanishi, uning bilish jarayonlaridagi roli.
  • Ruh haqida tushuncha: Ruhning hozirgi kun talqinida, diniy tushunchadagi o'rni. Ibtidoiy odamlarning ruh haqidagi tasavvurlari, turli madaniyatlarda ruhga bo'lgan munosabat.
  • Psixologiyaning ong haqidagi bilimlar doirasining rivojlanishi: Ongning psixikaning kriteri sifatida ajratilishi, XIX asrda assotsiativ psixologiyaning taraqqiyoti, Ren Dekart, Benedikt Spinoza kabi olimlarning ong haqidagi fikrlari.
  • Psixologik bilimlarning ruh haqidagi ta'limot asosida rivojlanishi: Ruh haqidagi ta'limotning psixologiya faniga ta'siri, tarixiy tadqiqot metodlari, psixologiya tarixining manbalari, Aflotun va Aristotelning ruh haqidagi qarashlari.
  • Xulq-atvor haqidagi ta'limot: Xulq-atvorning asosiy tushunchalari, Amerikalik psixolog va fiziologlarning tanqidi, Uotsonning psixologiya haqidagi asosiy asari, Bixeoverizm tushunchasi.
  • XIX asrning birinchi yarmida nemis emperik psixologiyasining mustaqil fan sifatida rivojlanishi: Gerbartning psixologiyaga oid qarashlari, nemis klassik falsafasida psixologiyaning o'rni, XIX asrda assotsiativ psixologiyaning taraqqiyoti va rivojlanishi
  • XIX asrning ikkinchi yarmida psixologiyaning mustaqil fan sifatida rivojlanishi: Fiziologik nerv sistemasi va sezgi organlarining rivojlanishi, psixofizika va psixometrikaning vujudga kelishi, nomatsion fikrning biologik va psixologik mohiyati jihatidan taraqqiy etishi.
  • G'arb psixologiyasida ongli krizisning vujudga kelishi va psixologiya maktabining shakllanishi: Psixologiyadagi krizis, Bixeoviorizm, Genital psixologiya, psixologiyaning Rossiyada rivojlanishi.
  • Antik psixologiya: Antik psixologiya namoyondalarining g'oyalari, Antik davrdagi jon haqidagi ta'limotning ilk omillari va g'oyalari.