Фармацевтика иқтисодиёти фани “Хисоб ва хисобот” бўлимидан “фармация” йўналиши IV курс талабаларининг амалий машғулотлари учун ўқув услубий қўлланмалар тўплами
Ushbu kitob farmatsevtika iqtisodiyotiga oid bo'lib, talabalarga hisob va hisobot masalalarida amaliy ko'nikmalarni shakllantirishga qaratilgan. Unda farmatsevtika sohasidagi korxonalarning moliyaviy holatini baholash, resurslarni boshqarish va hisob siyosatini yuritish kabi muhim mavzular yoritilgan. Kitob materiallari farmatsiya yo'nalishi talabalari uchun o'quv qo'llanma sifatida mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Buxgalteriya hisobining nazariy asoslari: Hisob turlari, uslublari, sub'ektlari va ob'ektlari haqida ma'lumot beriladi. Statistik, moliyaviy va boshqaruv hisobining farqlari tushuntiriladi. Hisob o'lchovlari va ularning turlari yoritiladi. Asosiy neegizlar va qoidalar keltiriladi.
- Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobi: Asosiy vositalarning tasnifi, baholash usullari, harakati hisobi va amortizatsiya hisobi batafsil tahlil qilinadi. Nomoddiy aktivlarning turlari va ularning hisobi yoritiladi. Buxgalteriya hisobida aks ettirish tartibi ko'rsatiladi.
- Moddiy-ishlab chiqarish boyliklarining hisobi (Keltirilgan tovarlarning hisobi): Tovar-moddiy boyliklarni qabul qilish, baholash va rasmiylashtirish qoidalari keltirilgan. Ishonchnoma rasmiylashtirish, birlamchi hujjatlarni to'ldirish tartibi yoritiladi. Kelib tushgan tovar-moddiy boyliklarni hisobga olish usullari ko'rsatilgan.
- Moddiy-ishlab chiqarish boyliklarining hisobi (Tovar sarfining hisobi): Tovar-moddiy boyliklarni sarflash tartibi, o'lchov birliklari va normativlari yoritilgan. Sotish jarayonlari va ularning hisobi tahlil qilinadi. Xarajatlarni hisobga olish va ularni rasmiylashtirish usullari tushuntiriladi.
- Puldagi mablag'lar va hisob-kitob jarayonlarining hisobi: Kassa operatsiyalari hisobi va uning hujjatlari yoritilgan. Bankdagi hisob raqamlari bo'yicha operatsiyalar hisobi tahlil qilinadi. Hisob-kitob shakllari (naqd pul, cheklar, akkreditivlar, plastik kartochkalar) bo'yicha hisob tartibi ko'rsatilgan.
- Меҳнат va ish haqi hisobi: Ish haqi shakllari, tariflar va razryadlar yoritiladi. Ish haqi fondi va uning tarkibi tushuntiriladi. Xodimlarga to'lanadigan qo'shimcha to'lovlar, ta'tillar va nafaqalar hisobi batafsil bayon etilgan.
- Dorixona muassasalarining o'z mablag'larini shakllanishi: Ustav kapitali, rezerv kapitali va taqsimlanmagan foyda hisobi yoritiladi. Jamiyat ustav kapitalini shakllantirish usullari tahlil qilinadi.
- Buxgalteriya balansi: Balansning mohiyati, tuzilishi va elementlari tushuntiriladi. Aktiv va passivning farqlari va ularning hisobi ko'rsatilgan. Xo'jalik operatsiyalarining balansga ta'siri yoritiladi.
- Dorixona muassasalarining buxgalteriya hisobotlari: Buxgalteriya hisobotlarining turlari, ularning mohiyati va tuzilish tartibi ko'rsatilgan. Hisobotlarni taqdim etish tartibi va muddatlari keltirilgan.
- Tovar, moddiy boyliklar, pul mablag'larini inventarizatsiya qilish: Inventarizatsiyaning mohiyati, maqsadlari va turlari batafsil yoritilgan. Inventarizatsiyani o'tkazish tartibi va natijalarni rasmiylashtirish usullari ko'rsatilgan.
- Yuridik va jismoniy shaxslarni soliqqa tortish asoslari: Soliq tizimi, soliq turlari, soliq imtiyozlari va ularni hisoblash usullari yoritilgan. Soliq to'lovchilarning huquq va majburiyatlari tushuntirilgan.