Тилшунослик назарияси
Мақолада замонавий ўзбек тилшунослигида анъанавий тилшуносликнинг ўрни ва аҳамияти, шунингдек, қиёсий-тарихий тилшунослик методининг долзарблиги муҳокама қилинади. Муаллиф талабаларнинг тилшунослик назариясини ўзлаштиришида ностратик элементларни ўргатишнинг аҳамиятини таъкидлайди ва бунда «тай» унсури қатнашган топонимлар, этнонимлар ва лексемаларни таҳлил қилиш мисолидан фойдаланади. Шунингдек, талабаларнинг муаммоларни ечиш, таҳлил қилиш ва синтез қилиш қобилиятларини ривожлантириш учун дедуктив-индуктив методдан фойдаланиш тавсия этилади.
Asosiy mavzular
- Анъанавий тилшунослик ва унинг аҳамияти: Замонавий ўзбек тилшунослигида анъанавий тилшуносликнинг ютуқлари ва вазифалари қайта кўриб чиқилмоқда. Муаллиф анъанавий тилшуносликнинг ўрнини сақлаб қолиш ва уни ривожлантириш зарурлигини таъкидлайди.
- Қиёсий-тарихий тилшунослик методи: Қиёсий-тарихий тилшунослик методи тилларни диахроник аспектда ўрганишда муҳим аҳамиятга эга. Ушбу метод турли тиллардаги сўзларнинг келиб чиқишини аниқлаш ва улар ўртасидаги алоқаларни ўрганиш имконини беради.
- Ностратик тиллар назарияси: Ностратик тиллар назарияси турли тил оилаларининг умумий келиб чиқишини фараз қилади. Мақолада ностратик тиллар назарияси талабаларнинг тилшунослик назариясини ўзлаштиришига қандай ёрдам бериши муҳокама қилинади.
- "Тай" унсурининг таҳлили: "Тай" унсури қатнашган топонимлар, этнонимлар ва лексемалар турли тилларда кенг тарқалган. Ушбу унсурнинг маънолари ва келиб чиқишини таҳлил қилиш тиллар ўртасидаги алоқаларни тушунишга ёрдам беради.
- Дедуктив-индуктив метод: Дедуктив-индуктив метод талабаларнинг муаммоларни ечиш, таҳлил қилиш ва синтез қилиш қобилиятларини ривожлантириш учун муҳим аҳамиятга эга. Ушбу метод талабаларга тилшунослик назариясини чуқурроқ ўзлаштиришга ёрдам беради.