Фенолларнинг индофенол реакцияси ва реакция махсулоти асосида бўёқ бирикмалари синтези

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan chop etilgan bo'lib, unda organik kimyo sohasi, xususan fenollar va ularning hosilalari, ularning tuzilishi, olinish usullari, reaksiyalari va sintezi haqida ma'lumot berilgan. Kitobda fenollarning muhim ahamiyatga ega bo'lgan reaksiyalari, ularning asosida азобўёқlar sintezi jarayonlari ham batafsil yoritilgan. Asosiy e'tibor fenollarning indofenol reaksiyasiga va shu reaksiyalar asosida hosil bo'ladigan бўёқ birikmalarining sinteziga qaratilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda amaliy tajribalar, tajriba natijalari va ularning tahlili ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

• Fenollarning tuzilishi, olinish usullari va muhim reaksiyalari: Fenollarning tuzilishi, nomlanishi, izomeriyasi, fizik va kimyoviy xususiyatlari. Fenollarni olish usullari: toshko'mir smolasidan ajratib olish, aromatik sul'fokislotalardan olish, nukleofil o'rin almashinish reaksiyasi, galogenarenlarni gidroliz qilib olish. Fenollarning muhim reaksiyalari: metallar bilan, ishqorlar bilan, karbon kislotalar bilan, spiirtlar bilan reaksiyalari.
• Gidroksiarenlarda boradigan elektrofil almashinish reaksiyalari: Nitrolash reaksiyasi (nitrolash mexanizmi, turli nitrlovchi agentlar), sul'folash reaksiyasi (sul'folash mexanizmi), galogenlash reaksiyalari, Friedel-Crafts reaksiyasi, Kolbe reaksiyasi, Реймер-Тиман reaksiyasi.
• Fenol birikmalar asosida азобўёқlar sintezi: Азобўёқlarning tuzilishi, хромофор va ауксохром guruhlar. Азобўёқlarning klassifikasiyasi. Метилзарғалдоқ, Konqo qizili va boshqa azo бўёқlar.
• Indofenol reakciyasi: Fenolning indofenol reakciyasi (Liberman reaksiyasi). Reakciya mexanizmi. Reakciya mahsulotini ajratish, tozalash va identifikatsiya qilish. Индофенолning ЮҚХ.