Ғўзанинг дастлабки ўсишига қурғоқчиликнинг ва шўрланишнинг таъсири
Maqolada g‘o‘zaning dastlabki o‘sishiga qurg‘oqchilik va sho‘rlanishning ta’siri o‘rganilgan. Tajriba uchun Buxoro-6 va Yulduz g‘o‘za navlari olingan. Tuproqning namlik darajasi to‘liq nam sig‘imiga nisbatan 90, 70, 50, 30% da ushlab turilgan. O‘simlik poyasining uzunligi, barg satxi, ildizning hajmi, o‘simlikning xol og‘irligi va tarkibidagi suv miqdori aniqlangan. Olingan natijalarga ko‘ra, tuproq namligining 30% dan 90% gacha ko‘tarilishi bilan ko‘rsatkichlar ham oshib boradi. Buxoro-6 navi 70% namlikda yaxshi natija bergan. Tuproq sho‘rlanishi g‘o‘za navlaridan olinadigan hosil va sifatini pasaytiradi. Shuning uchun sho‘rga chidamli navlarni o‘rganish muhim. Turli g‘o‘za navlarining sho‘rlanishga chidamlilik darajasini o‘rganish maqsadida laboratoriya va vegetatsion tajribalar o‘tkazilgan.
Asosiy mavzular
- G‘o‘zaning dastlabki o‘sishiga qurg‘oqchilikning ta’siri: Qurg‘oqchilik g‘o‘za hosilining kamayishiga va sifatining pasayishiga olib keladi. G‘o‘zaning suvga bo‘lgan ehtiyoji gullash davrida yuqori bo‘ladi. Qurg‘oqchilikning salbiy ta’siri fiziologik va biokimyoviy jarayonlarning buzilishiga olib keladi.
- G‘o‘zaning dastlabki o‘sishiga sho‘rlanishning ta’siri: Tuproq sho‘rlanishi g‘o‘za hosilining kamayishiga va sifatining pasayishiga olib keladi. Sho‘rga chidamli g‘o‘za navlarini o‘rganish muhim ahamiyatga ega.
- Tuproq namligining g‘o‘zaga ta’siri: Tuproq namligining darajasi g‘o‘zaning o‘sishiga va rivojlanishiga ta’sir qiladi. Optimal namlik darajasi 70% ni tashkil etadi. Namlik darajasining oshishi yoki kamayishi g‘o‘zaning o‘sishiga salbiy ta’sir qiladi.
- Barg satxining ahamiyati: Barg satxining kattaligi biologik hosilning mikdori bilan togri proporsional boglikdir.