Paskal tilida dasturlash bo’yicha amaliy va laboratoriya mashg’ulotlari

Ushbu kitob Paskal dasturlash tilini o'rganuvchilar uchun mo'ljallangan uslubiy qo'llanma bo'lib, standart ma'lumot turlaridan tortib, murakkab operatorlar, protsedura va funksiyalar, fayllar bilan ishlashgacha bo'lgan keng doiradagi mavzularni qamrab oladi. Qo'llanmada har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar, amaliy mashg'ulotlar uchun misollar, mustaqil ishlash uchun topshiriqlar keltirilgan. Kitob, asosan, informatika va axborot texnologiyalari yo'nalishidagi talabalar uchun foydali bo'lishi mumkin.

Asosiy mavzular

  • Ma'lumotlarning standart turlari: Ushbu mavzu butun (integer), haqiqiy (real), belgili (char) va mantiqiy (Boolean) ma'lumot turlarini, ularning o'zgaruvchilari uchun aniqlangan amallar va standart funksiyalarni o'z ichiga oladi. Kiritish va chiqarish amallari, shuningdek, ta'minlash operatori ham ko'rib chiqiladi.
  • Murakkab operatorlar: Shartli operatorlar (if then else), takrorlash operatorlari (for, while, repeat), va ularning dasturlarda qo'llanilishi. Tarkibli operatorlar haqida ma'lumotlar berilgan.
  • Sanoqli va skalyar turlar: Sanoqli turlar (enum), cheklangan turlar va tanlov operatori (case) ko'rib chiqiladi. Ushbu turlarni dasturlashda qanday ishlatish mumkinligi misollar orqali tushuntirilgan.
  • Massivlar turi: Massivlarni tavsiflash, yig'ilgan massivlar, massiv elementlarini kiritish va chiqarish amallari. Massivlar bilan ishlashga doir misollar keltirilgan.
  • Aralash tur. Birlashtiruvchi operator: Yozuvlar (record) va birlashtirish operatori (with). Aralash turlar yordamida murakkab ma'lumotlar strukturasini yaratish usullari ko'rsatilgan.
  • Protsedura va funksiyalar: Protseduralar va funksiyalarni e'lon qilish, ularni chaqirish, formal va faktik parametrlar. Lokal va global o'zgaruvchilar. Rekursiv funksiyalar.
  • To'plamlar turi: To'plamlar (set) va to'plamlar ustida amallar. To'plamlarni dasturlashda qanday qo'llash mumkinligi misollar orqali tushuntirilgan.
  • Fayllar turi: Fayllar bilan ishlash protseduralari va funksiyalari. Fayllarni ochish, yozish, o'qish, yopish. Vaqtinchalik fayllar va tashqi fayllar bilan ishlash.