Matеrialshunоslik, kоnstruksiоn matеriallar tехnоlоgiyasi

Ushbu kitob "Materialshunoslik, konstruksion materiallar texnologiyasi" fanidan laboratoriya ishlarini bajarish uchun mo'ljallangan uslubiy qo'llanmadir. Qo'llanma O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi Andijon mashinasozlik instituti mashinasozlik fakulteti talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, "Yer usti transport tizimlari" yo'nalishi talabalariga asosan tuzilgan. Qo'llanma metallar va qotishmalarning tuzilishi, xossalari, termik ishlash usullari, payvandlash texnologiyalari va quymakorlik jarayonlari kabi muhim mavzularni qamrab oladi. Unda har bir laboratoriya ishi uchun maqsad, umumiy ma'lumotlar, ishni bajarish tartibi va nazorat savollari keltirilgan.

Asosiy mavzular

Metall va qotishmalarning makrotaxlili: Makrotaxlil usuli bilan metallarning tuzilishi va ichki nuqsonlar o'rganiladi. Namunalarni tayyorlash, tekshirish usullari keltirilgan.
Metall va qotishmalarning mikrotaxlili: Metallografik mikroskopning tuzilishi va ishlash usullari. Mikroshlif tayyorlash va uni tahlil qilish jarayonlari.
Metallarning qattiqligini aniqlash: Brinel va Rokvell presslarida qattiqlikni aniqlash usullari, shuningdek, metall va qotishmalarning qattiqligini o'lchash.
Qotishmalarning sovish egri chiziqlarini aniqlash: Kritik nuqtalarni aniqlash va qo'rg'oshin-surma holat diagrammasini o'rganish.
Temir uglerod qotishmasining holat diagrammasini o'rganish: Diagramma fazalarini tadbiq etish va uglerodning ta'siri.
Uglerodli po'latlarni, cho'yanlarni mikrotuzilishini va xossalarini o'rganish: Temir-sementit diagrammasidan foydalanib tuzilishini aniqlash.
Uglerodli po'latlarni termik ishlash: Termik ishlash usullari orqali tuzilishni o'zgartirish va xossalarni yaxshilash.
Mis qotishmalarining tuzilishini o'rganish: Jez (latun) va bronza mis qotishmalarining tuzilishini tahlil qilish.
Alyuminiy qotishmalarining tuzilishini o'rganish: Alyuminiy qotishmalarining tuzilishini va ularning qo'llanilishini aniqlash.
Metall quymalarda uchraydigan nuqsonlar: Metal quymalarning sifatiga putur etkazuvchi nuqsonlarning kelib chiqishi va oldini olish tadbirlari.
Metallarni bosim ostida ishlashning ular tuzilishiga ta'siri: Bosim ostida ishlashda xossalar o'zgarishini o'rganish.
Metallarni bo'ylama prokatlash: Bo'ylama prokatlash stanogining tuzilishi va uning ishlashini o'rganish.
Bolgalash usulida pokovka olish texnologiyasini ishlab chiqish: Bolgalash usuli bilan pokovka tayyorlash texnalogik jarayonini o'rganish.
Elektr yoy yordamida payvandlash rejimini va texnologik koeffitsentini belgilash: Dastaki usulda elektr yoyi bilan payvantlash texnikasi va texnologiyasini o'rganish.
Gaz alangasida payvandlash: Gaz alangasida payvandlash texnologiyasi va apparatlarini o`rganish.
Tokarlik keskichlar va ularning turlari: Tokarlik keskichlari, ularning elementlari va geometrik burchaklarini o`rganish.
Tokarlik - vint qirqish universial dastgohi: Tokarlik - vint qirqish universial dastgohi tuzilishi, ishlashi.
texnika xavfsizligi: metall kesish dastgohlarida texnika xavfsizligi