Инглиз ва ўзбек тилларида негативлик категориясининг синтаксем тадқиқи

Ushbu hujjat filologiya fanlari nomzodi ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiyaning avtoreferatidir. Unda ingliz va oʻzbek tillarida negativlik kategoriyasining sintaktik tadqiqi masalalari koʻrib chiqilgan. Tadqiqotning dolzarbligi, maqsad va vazifalari, ilmiy yangiligi, nazariy va amaliy ahamiyati, tadqiqot metodlari, himoyaga olib chiqiladigan asosiy holatlar, natijalarning joriy qilinishi va eʼlon qilingan ishlar roʻyxati keltirilgan. Dissertatsiya tuzilishi va hajmi haqida maʼlumot berilgan.

Asosiy mavzular

  • Negativlik kategoriyasi: Negativlik kategoriyasining umumiy tilshunoslikdagi o'rni, shuningdek, ingliz va o'zbek tillaridagi ifodalanish xususiyatlari tahlil qilingan. Negativlikni tadqiq qilishning turli usullari ko'rsatilgan. Negativ elementli gaplarning o'ziga xos xususiyatlari ochib berilgan.
  • Qiyosiy-tipologik tahlil: Ingliz va o'zbek tillaridagi negativ sintaktik birliklarning qiyosiy-tipologik tahlili, ularning o'xshash va farqli jihatlari aniqlangan. Mononegativlik va polinegativlik hodisalari ko'rib chiqilgan.
  • Negativ komponentli gaplar tipologiyasi: Negativ elementli gaplarning komponentlarga ajratib tahlil qilish metodologiyasi bayon etilgan. Yadro predikativ va yadro bo'lmagan komponentlar tushunchalari asosida gap tuzilishi tahlil qilingan.
  • Negativ sintaktik birliklar: Negativ sintaktik birliklarning gapdagi funktsiyalari va boshqa sintaktik birliklar bilan aloqalari aniqlangan. Birliklar va funktsiyalar aniqlangan.
  • Negativ affiksli leksemalar: Ingliz va o'zbek tillarida negativ affikslarning roli va ularning so'z turkumlari bilan birikish qonuniyatlari tahlil etilgan. Lug'at asosida statistik ma'lumotlar keltirilgan.