Динамика и прочность автомобиля
Ushbu kitob avtomobilsozlik yo‘nalishidagi talabalar uchun mo‘ljallangan bo‘lib, avtomobillarning dinamikasi, mustahkamligi va uzoq yashash qobiliyatini tahlil qilish, loyihalash va baholash masalalarini qamrab oladi. Unda avtomobilga ta’sir etuvchi kuchlar, harakat qonuniyatlari, materiallarning mustahkamlik ko‘rsatkichlari va yeyilishga chidamliligi kabi muhim tushunchalar batafsil yoritilgan. Shuningdek, turli xil sinov usullari, ularning ahamiyati va qo‘llanilishi ham ko‘rsatib o‘tilgan.
Asosiy mavzular
- Dinamika asoslari: Avtomobilning harakatlanish qonuniyatlari, harakatga ta'sir etuvchi kuchlar va ularning o'zaro aloqalari, dinamik modellashtirish usullari.
- G'ildirakning yo'l bilan o'zaro ta'siri: G'ildirak va yo'l o'rtasidagi kontakt, ilashish koeffitsiyenti, yo'lning avtomobil harakatiga ta'siri, turli yo'l sharoitlarida harakatlanish xususiyatlari.
- Avtomobilning harakati: Avtomobilning to'g'ri chiziqli va egri chiziqli harakati, harakat tenglamalari, harakatga qarshilik ko'rsatuvchi kuchlar, burilish dinamikasi.
- Turg'unlik va boshqaruvchanlik: Avtomobilning harakat davomida barqarorligini saqlash qobiliyati, boshqaruvchanlik ko'rsatkichlari, xavfsizlik va ergonomika talablari.
- Tormozlanish: Tormozlanish jarayoni, tormoz tizimlarining ishlash prinsipi, tormozlash masofasini hisoblash, tormozlanishda xavfsizlikni ta'minlash.
- Tebranish: Avtomobildagi tebranishlar, tebranishni kamaytirish usullari, passiv va aktiv osma tizimlari, tebranishga qarshi kurashish usullari.
- Mustahkamlik: Avtomobil detallarining mustahkamligi, materiallarning charchash xususiyatlari, turli yuklanishlarda mustahkamlikni ta'minlash usullari.
- Sinash usullari: Avtomobil va uning agregatlarini sinash usullari, laboratoriya va yo'l sinovlari, sinov natijalarini tahlil qilish.