Халқаро журналистикада гуманитар ҳуқуқ ва касб этикаси
Ushbu kitob O'zbekiston Davlat Jahon tillari universitetining Xalqaro jurnalistika fakulteti talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda xalqaro jurnalistikada gumanitar huquq va kasb etikasi masalalari keng yoritilgan. Kitobda jurnalistning kasbiy faoliyati davomida duch keladigan etik muammolar, xalqaro jurnalistning gumanitar huquqlari, urush va favqulodda vaziyatlarda jurnalistning vazifalari, hamda internet jurnalistikasidagi kasbiy etika masalalari kabi muhim mavzular o'rin olgan. Kitob, asosan, jurnalistlar va ommaviy axborot vositalari xodimlarining kasbiy faoliyatida duch keladigan murakkab vaziyatlarda to'g'ri qaror qabul qilishlari uchun qo'llanma bo'lib xizmat qiladi.
Asosiy mavzular
- Xalqaro jurnalistikada gumanitar huquqning ahamiyati: Ushbu mavzu xalqaro gumanitar huquqning mohiyatini, uning xalqaro huquq tizimidagi o'rnini, qurolli mojarolar va urush davrida inson huquqlarini himoya qilishdagi ahamiyatini ochib beradi. Jurnalistning qurolli mojarolar hududida ishlash xususiyatlari, xalqaro gumanitar huquq normalariga rioya qilish zarurligi tahlil qilinadi.
- Favqulodda vaziyatlarda jurnalistika: Ushbu mavzu favqulodda vaziyatlar (tabiiy ofatlar, texnogen halokatlar, epidemiyalar) sharoitida jurnalistning vazifalarini, axborot tarqatishning o'ziga xos xususiyatlarini, jurnalistning xavfsizligini ta'minlash masalalarini ko'rib chiqadi. Favqulodda vaziyatlarda axborot tarqatishda kasb etikasi me'yorlariga rioya qilish zarurligi ta'kidlanadi.
- Kasb etikasi kodekslari: Ushbu mavzu jurnalist kasb etikasining asosiy prinsiplari va me'yorlarini belgilab beruvchi kasb etikasi kodekslarining mohiyatini, tuzilishini va ahamiyatini ochib beradi. Turli mamlakatlarning kasb etikasi kodekslaridagi o'xshashliklar va farqlar tahlil qilinadi.
- An'anaviy va audiovizual jurnalistikada kasb etikasi: Ushbu mavzu an'anaviy (bosma) jurnalistika va audiovizual (radio, televideniye) jurnalistika o'rtasidagi kasb etikasi me'yorlaridagi o'ziga xosliklarni ko'rib chiqadi. Har bir turdagi jurnalist uchun muhim bo'lgan axloqiy tamoyillar va mas'uliyatlar aniqlanadi.
- Internet jurnalistikasida kasb etikasi: Ushbu mavzu internet jurnalistikasining o'ziga xos xususiyatlarini, internet muhitida axborot tarqatish bilan bog'liq etik muammolarni, yolg'on ma'lumotlar, shaxsiy daxlsizlikni buzish, mualliflik huquqini himoya qilish va boshqa masalalarni qamrab oladi.
- Milliy va umumiinsoniy qadriyatlar muvozanati: Ushbu mavzu matbuotda milliy va umumiinsoniy qadriyatlar o'rtasidagi muvozanatni saqlash masalalarini, milliy mentalitetning jurnalistikaga ta'sirini, milliy va umumiinsoniy qadriyatlarni targ'ib qilishda jurnalistning rolini ko'rib chiqadi.