Аммиакли селитра олиш ҳисоблари
Ushbu kitob ammiakli selitrani olish jarayoniga bag'ishlangan bo'lib, unda xomashyo hisoblari, texnologik jarayonlar, moddiy va issiqlik balansi kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Kitobda azotli o'g'itlar klassifikatsiyasi, ishlab chiqarish usullari va texnologik sxemalari batafsil yoritilgan. Shuningdek, kitobda zamonaviy texnologiyalar tahlili, kam energiya sarflaydigan usullar va ekologik jihatlar ham o'rin olgan.
Asosiy mavzular
- O'g'itlar klassifikatsiyasi: O'g'itlar kelib chiqishi, tarkibi va ta'sir etish usuliga ko'ra tasniflanadi. Mineral, organik va bakterial o'g'itlar haqida ma'lumot beriladi. Murakkab va mikroo'g'itlar, fiziologik xususiyatlari va qo'llanilishi tahlil qilinadi.
- Ammiakli selitra: Ammiakli selitraning xossalari, kristall shakllari, eruvchanligi va gigroskopikligi ko'rib chiqiladi. Portlash xavfi va uni kamaytirish usullari, davlat standartlari (GOST) bo'yicha talablar bayon etiladi. Qo'llanilishi va saqlash qoidalari keltiriladi.
- Ammiakli selitra ishlab chiqarish: Nitrat kislotasini ammiak bilan neytrallash jarayoni, texnologik sxemalar, NIF (neytrallash issiqligidan foydalanish) qurilmasi va uning afzalliklari tasvirlanadi. Eritmani bug'latish va donadorlash usullari, turli xorijiy firmalarning (ICI, Kaltenbach, Norsk-Hydro) texnologiyalari tahlil qilinadi.
- Moddiy balans: Ammiakli selitra ishlab chiqarishning moddiy balansi hisobi, xomashyo sarfi (ammiak, nitrat kislota), yo'qotishlar va mahsulot miqdori aniqlanadi. Neytrallash jarayonida ajralib chiqadigan issiqlik miqdori va eritmada hosil bo'ladigan konsentratsiya hisoblanadi.
- Issiqlik hisobi: Ishlab chiqarishning issiqlik balansi hisobi. Kiruvchi va chiquvchi issiqlik miqdorlari (ammiak, nitrat kislota, reaksiya issiqligi, bug'lanish, atrof-muhitga yo'qotishlar) aniqlanadi. Eirtmada ma'lum konsentratsiyada olish maqsadga muvofiq ekanligi tasdiqlanadi.