Азоттың водородлы бирикпелери
Ushbu kitobda azotning umumiy xossalari, tabiatda uchrashi, olinishi, fizik va kimyoviy xossalari, shuningdek, vodorod bilan hosil qilgan birikmalari, xususan ammiak, gidrazin va azid kislota batafsil yoritilgan. Kitob azot birikmalarining ahamiyati va ulardan foydalanish sohalariga ham to'xtalib o'tadi. Ammiakning xossalari, olinishi, laboratoriya va sanoat usullari, ishlatilishi va ahamiyati keng bayon etilgan. Gidrazin va azid kislotalari ham xususiyatlari, olinish usullari va ishlatilishiga ko'ra tahlil qilingan. Kitob azotning tabiatdagi aylanish jarayonini ham o'z ichiga oladi.
Asosiy mavzular
- Azotning umumiy xossalari va olinishi: Azotning davriy sistemadagi o'rni, tabiatda uchrashi, sanoatda va laboratoriyada olinish usullari, fizik va kimyoviy xossalari, molekulyar tuzilishi, allotropik shakllari, izotoplari va ularning xossalari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Azotning vodorodli birikmalari: Azotning vodorod bilan hosil qilgan birikmalari, xususan ammiak (NH3), gidrazin (N2H4) va azid kislota (HN3) ning tuzilishi, xossalari, olinish usullari va ishlatilishi batafsil bayon etilgan. Ammiakning sanoatdagi ahamiyati, gidrazinning qaytaruvchanlik xususiyatlari, azid kislotaning portlash xavfi va ishlatilish sohalari ko'rib chiqilgan.
- Ammiakning xossalari va ishlatilishi: Ammiakning fizik xossalari (rangi, hidi, zichligi, erish va qaynash haroratlari), kimyoviy xossalari (reaksiyaga kirishishi, kislotalar bilan reaksiyasi, o'rin olish reaksiyalari, oksidlanish reaksiyalari), laboratoriya va sanoat usullari bilan olinishi, ishlatilishi (o'g'itlar ishlab chiqarish, sovutgich sifatida, nitrat kislota olish) haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Azotning tabiatdagi aylanishi: Azotning atmosferadan tuproqqa o'tishi (chaqmoqlar orqali, azotfiksator bakteriyalar orqali), o'simliklar tomonidan o'zlashtirilishi, hayvonlar organizmiga o'tishi, chirish jarayonida ammiakga aylanishi va yana atmosferaga qaytishi kabi bosqichlardan iborat tabiiy aylanish jarayoni tushuntirilgan.