Radiatsiya va uning inson salomatligiga ta’siri
Ushbu bitiruv malakaviy ish radioaktivlik, ionlovchi nurlanishlar, ularning inson salomatligiga ta'siri va undan himoyalanish masalalariga bag'ishlangan. Unda radioaktivlikning asosiy tushunchalari, nurlanish turlari, ularning xossalari, yadro reaksiyalari, yadro energiyasini olish usullari, nurlanish dozalari va ularning biologik ta'siri batafsil yoritilgan. Shuningdek, radioaktiv moddalar bilan ishlashda xavfsizlik qoidalari va nurlanishdan himoyalanish chora-tadbirlari ham ko'rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Radioaktivlik va ionlovchi nurlanishlar: Radioaktivlikning ta'rifi, ionlovchi nurlanishlar turlari (alfa, beta, gamma nurlari, rentgen nurlari, neytronlar), ularning xossalari va inson organizmiga ta'siri.
- Yadro reaksiyalari va yadro energiyasi: Yadro reaksiyalarining turlari, yadro energiyasini olish usullari (yadrolarning bo'linishi, termoyadro sintezi), zanjir reaksiyalari va atom reaktorlari.
- Nurlanish dozalari va ularning biologik ta'siri: Nurlanish dozalarining turlari (yutilgan doza, ekvivalent doza, ekspozitsion doza), ularning o'lchov birliklari va inson organizmiga ta'siri (biokimyoviy o'zgarishlar, hujayralarning shikastlanishi, nur kasalligi).
- Radioaktiv moddalar bilan ishlashda xavfsizlik va nurlanishdan himoyalanish: Radioaktiv moddalar bilan ishlashda xavfsizlik qoidalari, nurlanishdan himoyalanish chora-tadbirlari (masofadan ishlash, ekranlar, shaxsiy himoya vositalari), nurlanish normalari va ularga rioya qilish.
- Kosmik nurlar: Kosmik nurlar haqida tushuncha, turlari, kelib chiqishi va inson salomatligiga ta'siri.
- "Nishonli atomlar" usuli: Radioaktiv izotoplarni turli sohalarda (tibbiyot, sanoat, qishloq xo'jaligi) qo'llash.