«Режиссура асослари ва актёрлик маҳорати»
Maqolada "Rus mavsumlari" balet spektakllarining sahna dizayni tamoyillari tahlil qilinadi. Sahnani bezovchi rassom rejissyor fikrida erishi kerak, balet spektakllarida esa baletmeyster-sahnalashtiruvchining g'oyasida erishi kerakligi ta'kidlanadi. Balet sahna asari sifatida mizanscenlardan iboratligi, baletmeyster esa rassom bilan birgalikda obraz va atmosferani yaratishi qayd etiladi. 19-asr oxirida teatr rassomlari aktyorlar o'yini uchun makon izlaganliklari, "Mir iskusstva" rassomlari teatrni san'at turi sifatida markazga qo'yganliklari va sahnani soxta an'analardan tozalashga harakat qilganliklari ko'rsatilgan. S. Dyagilev "Mir iskusstva" rassomlarini balet va opera spektakllarini bezashga jalb qilgani, M. Fokinning A. Benua, L. Bakst va boshqalar bilan hamkorligi ta'kidlangan. "Rus mavsumlari" spektakllari G'arb jamoatchiligida katta taassurot qoldirgani, rassomlar sahnani bir butun va uyg'un holda yaratishga muvaffaq bo'lganliklari aytiladi. A. Benua teatrga eng ko'p berilgan shaxs sifatida ta'riflanadi va u balet janrini isloh qilishni orzu qilgani ko'rsatiladi. "Petrushka" baleti I. Stravinskiy, M. Fokin va A. Benua tomonidan yaratilganligi, bu spektakl "rus mavsumlari"ning ramzi bo'lganligi ta'kidlanadi. "Shaherezada" baleti L. Bakst tomonidan yaratilganligi, yorqin ranglar va Sharqona kolorit bilan ajralib turishi ko'rsatilgan. A. Benua baletda musiqa, raqs va bezak teng huquqli ekanligini ta'kidlaganligi va teatrda rassom illyuziyalar yaratishi mumkinligi aytiladi.
Asosiy mavzular
- "Rus mavsumlari" baletlarida sahna dizayni tamoyillari: Sahna dizayneri rejissyor fikrida erishi kerak, baletda esa baletmeyster g'oyasida erishi kerak.
- "Mir iskusstva"ning teatrga munosabati: Teatrni san'atning markaziy turi sifatida ko'rish va sahnani an'analardan tozalashga intilish.
- S. Dyagilevning "Mir iskusstva" rassomlari bilan hamkorligi: Balet va opera spektakllarini bezashga jalb qilish.
- "Petrushka" baleti: I. Stravinskiy, M. Fokin va A. Benua hamkorligi, "rus mavsumlari"ning ramzi.
- "Shaherezada" baleti: L. Bakst dizayni, yorqin ranglar va Sharqona kolorit.
- A. Benuaning balet haqidagi qarashlari: Musiqa, raqs va bezakning teng huquqligi.