Tog’ va tog’ oldi hududlarida tuproq erroziyasi bilan bog’liq bo’lgan geoekologik muommolar
Ushbu bitiruv malakaviy ishi O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi Jizzax davlat pedagogika institutining Tabiatshunoslik va geografiya fakulteti Geografiya va uni o'qitish metodikasi kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Ish O'zbekistonning tog'li hududlarida tuproq eroziyasi muammosini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, tuproqlarning holati, unumdorligi va eroziyaga qarshi kurashish tadbirlari ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Tuproq eroziyasi: Tuproq eroziyasining mohiyati, turlari, sabablari va oqibatlari, shuningdek, unga qarshi kurashish usullari ko'rib chiqiladi. Tuproqning unumdorligini saqlash va tiklash uchun zarur bo'lgan tadbirlar tavsiya etiladi.
- Tog' va tog'oldi hududlarida tuproq erroziyasi: Tog' va tog'oldi hududlaridagi tuproqlarning o'ziga xos xususiyatlari, eroziya jarayonlarining rivojlanish omillari va ularning oqibatlari tahlil qilinadi. Hududning geologik tuzilishi va iqlim sharoitlari tuproq eroziyasiga qanday ta'sir ko'rsatishi aniqlanadi.
- Tuproq unumdorligini oshirish yo'llari: Tuproq unumdorligini oshirish uchun agrotexnik tadbirlar, o'simlik qoplamini saqlash va tiklash, suvdan to'g'ri foydalanish va boshqa chora-tadbirlar tavsiya etiladi. Hududning ekologik holatini yaxshilash va tuproq eroziyasiga qarshi kurashish bo'yicha amaliy tavsiyalar beriladi.
- Suffozion jarayonlar: Mayda zarrachalar va erigan moddalar tuproq va tuproq osti qatlamidagi tozalangan suv yordamida oqizib chikarib tashlanishi suffoziya deyiladi.
- Karst: Karst suvda eruvchan tog' jinslarida(ohak, bo'r, dolomit, gips, toshtuz) vujudga keladi va ushbu minerallar erish kimyoviy jarayonlari bilan bog'liq.