Materiallar qarshiligi
Ushbu o'quv-uslubiy ko'rsatma "Materiallar qarshiligi" fanidan mustaqil ishlarni bajarishga mo'ljallangan. Unda talabalarga mo'ljallangan 7 ta masala, shu jumladan pog'onali brus hisobi, statik aniqmas sterjenli sistemalar hisobi, valni buralishga hisoblash, tekis kesim yuzalarining geometrik xarakteristikalari, statik aniqmas balkalarning kuchlanishlarini aniqlash, siqilgan sterjenlarni ustuvorlikka hisoblash va valni egilish bilan buralishning birgalikdagi ta'siriga hisoblash masalalari keltirilgan. Har bir masala uchun namunaviy yechimlar va metodik ko'rsatmalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Pog'onali brus hisobi: Brusning butun uzunligi bo'ylab bo'ylama kuchlarning qiymatini aniqlash, cho'zilish va siqilishdagi mustahkamlik shartidan foydalanib xavfsiz ko'ndalang kesim yuzalarini aniqlash, normal kuchlanish qiymatlarini aniqlash va xavfli ko'ndalang kesimga qiya kesishdagi normal va urinma kuchlanishlarni aniqlash.
- Statik aniqmas sterjenli sistemalar hisobi: Sterjenlardagi zo'riqish kuchlari va kuchlanishlarning qiymatlarini aniqlash, mustahkamlik shartidan foydalanib ruxsat etilgan nagruzkalarning qiymatlarini aniqlash, ruxsat etilgan nagruzkalar ta'sirida hosil bo'luvchi normal kuchlanishlarni aniqlash.
- Valni buralishga hisoblash: Burovchi moment epyurasini qurish, mustahkamlik shartidan val turli uchastkalarining diametrlarini aniqlash, buralish burchaklari epyurasini qurish.
- Tekis kesim yuzalarining geometrik xarakteristikalari: Og'irlik markazining koordinatalarini aniqlash, markaziy o'qlarga nisbatan ekvatorial va markazdan qochma inertsiya momentlarini topish, bosh markaziy inertsiya o'qlarining vaziyati va bosh inertsiya momentlarining qiymatlarini aniqlash.
- Statik aniqmas balkalarning kuchlanishlarini aniqlash: Balka kesimlaridagi ko'ndalang kuchning qiymatlarini aniqlab, ko'ndalang kuch epyurasini qurish, eguvchi moment epyurasi qurilsin va egilishdagi qarshilik momentini hisoblab normal kuchlanishni aniqlash.
- Siqilgan sterjenlarni ustuvorlikka hisoblash: Kritik kuch va kritik kuchlanishning qiymatini aniqlash, ruxsat etilgan siquvchi kuch va ruxsat etilgan kuchlanishni aniqlash.
- Valni egilish bilan buralishning birgalikdagi ta'siriga hisoblash: Valning diametrini IV mustahkamlik nazariyasiga muvofiq aniqlash.