Молиявий ва бошқарув ҳисоби фанидан дарслик

Ushbu kitob moliya va boshqaruv hisobi fanini o'rganishga bag'ishlangan darslik bo'lib, talabalarga ushbu soha bo'yicha bilim berish maqsadida yozilgan. Darslikda hisobning turli turlari, xususan, xujjatlashtirish, inventarizatsiya, schyotlar tizimi, ikkilamchi yozuv, baholash, kalkulyatsiya, balans va hisobot kabi asosiy elementlari batafsil yoritilgan. Kitobda korxonaning faoliyati natijalarini balansli umumlashtirish, xujalik operatsiyalari turlari, mulk tarkibi va manbalari bo'yicha turkumlanishi, moliyaviy natijalarni shakllantirish kabi masalalar ham muhokama qilinadi. Bundan tashqari, tayyor mahsulot va uni sotish hisobi, ishlash jarayonida yuzaga keladigan xarajatlar, byudjet, byudjetdan tashqari to'lovlar, investitsion faoliyat, moliya resurslari, aktivlarni baholash va boshqarish ham qamrab olingan.

Asosiy mavzular

Xo'jalik hisobi, buxgalteriya hisobi funksiyalari: Ushbu mavzuda iqtisodiy faoliyatni boshqarishda hisob turlarining o'rni, xo'jalikdagi hisob turlari, ularda qo'llaniladigan o'lchov birliklari va buxgalteriya hisobini tashkil qilish prinsiplari ko'rib chiqiladi.
Moliyaviy va boshqaruv hisobi usuli va predmeti: Ushbu mavzuda moliyaviy va boshqaruv hisobining funksiyalari, vazifalari, predmeti, ob'ektlari, buxgalteriya hisobiga qo'yiladigan talablar va usullari yoritiladi.
Mulk tarkibi va manbalari bo'yicha turkumlanishi: Ushbu mavzuda mulk tarkibi bo'yicha turkumlanishi, mulk manbalari bo'yicha turkumlanishi kabi masalalar muhokama qilinadi.
Korxona faoliyati natijalarini balansli umumlashitirish. Xo'jalik operatsiyalar turlari: Ushbu mavzuda buxgalteriya balansi, uning tarkibiy tuzilishi, xo'jalik jarayonlari natijasida balansdagi o'zgarishlar kabi masalalar muhokama qilinadi.
Moliyaviy hisobi hisobvaraqalar: Ushbu mavzuda schyotlar tizimi haqida tushuncha, schyotlarni turkumlanishi, ikki yoqlama yozuv va uni qo'llanilishi, sintetik va analitik hisob kabi masalalar muhokama qilinadi.
Xo'jalik operatsiyalarini hujjatlashtirish. Moliyaviy hisobi registrlari va shakllari: Ushbu mavzuda hujjatlar va ularga qo'yiladigan talablar, hujjatlarni rasmiylashtirish va aylanmasi, buxgalteriya hisobining registrlari va shakllari, memorial-order shakli, jurnal-order shakli, bosh jurnal shakli, informatsion texnologiyalarga asoslangan buxgalteriya hisobi shakli kabi masalalar muhokama qilinadi.
Moliyaviy mablag' va pul xujjatlari hisobi: Ushbu mavzuda pul mablag'larining korxona iqtisodiyotidagi o'rni va asosiy vazifalari, pul mablag'larining turkumlanishi, bankdagi hisob-kitob schyoti muomalalarining hisobi, bankdagi valyuta schyoti muomalalarining hisobi, boshqa pul mablag'larining hisobi kabi masalalar muhokama qilinadi.
Yuridik va fizik shaxslar bilan hisob-kitoblar hisobi: Ushbu mavzuda mol etkazib beruvchilar va xaridorlar bilan hisob-kitob, byudjet, byudjetdan tashqari to'lovlar yuzasidan hisob-kitoblar, da'volar bo'yicha hisob-kitoblar, xodimlar bilan boshqa operatsiyalar bo'yicha hisob-kitoblar kabi masalalar muhokama qilinadi.
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlarning hisobi: Ushbu mavzuda asosiy vositalarning turkumlanishi, baholanishi va buxgalteriya hisobining vazifalari, asosiy vositalar harakatining hisobi, asosiy vositalarning analitik va sintetik hisobi, asosiy vositalarning inventarizatsiyasi, nomoddiy aktivlar buxgalteriya hisobining o'ziga xos xususiyatlari kabi masalalar muhokama qilinadi.
Ishlab chiqarish zaxiralari hisobi: Ushbu mavzuda materiallarning turkumlanishi, baholanishi, kelishini hisobga olish, sarflanishini hisobga olish kabi masalalar muhokama qilinadi.
Mehnat va ish haqi hisobi: Ushbu mavzuda mehnat va unga hak tulash hisobining ahamiyati va vazifalari, korxonalarda kullaniladigan mehnat haki shakllari va turlari, mehnat haki yuzasidan hisoblash ishlarini analitik hisobi, mehnat haki yuzasidan hisoblashlarni sintetik hisobi kabi masalalar muhokama qilinadi.
Asosiy ishlab chikarish xarajatlari hisobi: Ushbu mavzuda asosiy ishlab chikarish xarajatlarining hisobining uziga hos xususiyatlari va ahamiyati, ishlab chikarish xarajatlarining hisobi kabi masalalar muhokama qilinadi.
Tayer maxsulot va uni sotish hisobi: Ushbu mavzuda tayer maxsulot, uning tushunchasi, tayer maxsulotni rasmiylashtirish xujjatlari, tayer maxsuloni hisobga olish kabi masalalar muhokama qilinadi.
Moliyaviy natijalar hisobi: Ushbu mavzuda moliyaviy natijalar ko'rsatkichlarining moxiyati va axamiyati, moliyaviy natijalarning shallanishi, eksport operatsiyalari bo'yicha moliyaviy natija kabi masalalar muhokama qilinadi.
Boshqaruv hisobi: Ushbu mavzuda boshkaruv xisobi tugrisida tushuncha va uning asosiy tamoyillari, rivojlangan mamlakatlarda boshkaruv xisobini tashkil etish tajribasi kabi masalalar muhokama qilinadi.