СОЦИОЛОГИЯ КАК НАУКА ОБ ОБЩЕСТВЕ И УЧЕБНАЯ ДИСЦИПЛИНА
Ushbu kitob sotsiologiya fanining asosiy tushunchalari, mavzulari va rivojlanish bosqichlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda jamiyatning tuzilishi, ijtimoiy institutlar, shaxsning sotsializatsiyasi, ijtimoiy o'zgarishlar va sotsiologik tadqiqot metodlari kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Kitob O'zbekiston sharoitida sotsiologiyaning rivojlanishiga ham alohida e'tibor qaratadi.
Asosiy mavzular
- Sotsiologiya fan sifatida: Sotsiologiyaning predmeti, ob'ekti, vazifalari, tuzilishi va boshqa ijtimoiy fanlar bilan aloqasi. Sotsiologik bilimning ahamiyati va jamiyatdagi roli.
- Sotsiologiyaning rivojlanishi: Sotsiologiyaning shakllanish bosqichlari, asosiy yo'nalishlari va maktablari. O'zbekistonda sotsiologiyaning rivojlanish tarixi va o'ziga xos xususiyatlari.
- Ijtimoiy tuzilma va stratifikatsiya: Jamiyatning ijtimoiy tuzilmasi, ijtimoiy tengsizlik, stratifikatsiya turlari (kasta, tabaqa, sinf). Ijtimoiy harakatchanlik va marginallik.
- Ijtimoiy institutlar va tashkilotlar: Ijtimoiy institutlarning mohiyati, turlari, vazifalari. Ijtimoiy tashkilotlar, ularning tuzilishi va faoliyati.
- Ijtimoiy guruhlar: Ijtimoiy guruhlarning tasnifi, xususiyatlari. Kichik va katta guruhlar, ularning jamiyatdagi roli.
- Ma'naviy hayot sotsiologiyasi: Madaniyat, fan, ta'lim va dinning ijtimoiy ahamiyati. Ma'naviy qadriyatlar va ularning jamiyatdagi o'rni.
- Shaxs sotsiologiyasi: Shaxsning sotsializatsiyasi, ijtimoiy maqomi va rollari. Ijtimoiy nazorat va og'ish xulqi.
- Ijtimoiy jarayonlar va o'zgarishlar: Ijtimoiy o'zgarishlarning turlari (inkilob, islohot), ijtimoiy harakatlar, modernizatsiya, globalizatsiya.
- Sotsiologik tadqiqot metodologiyasi: Sotsiologik tadqiqotning bosqichlari, usullari (so'rov, kuzatish, eksperiment). Ma'lumotlarni to'plash va tahlil qilish.