Гидравлика ҳəм гидравликалық машиналар пəнинен лекциялар тексти

Ushbu kitob gidravlika va gidravlik mashinalar asoslariga bag'ishlangan bo'lib, unda suyuqliklar harakati va muvozanat qonuniyatlari, gidrostatika, gidrodinamika, quvurlarda suyuqlik harakati, nasoslar, kompressorlar va shamollatgichlar kabi mavzular o'rganiladi. Kitob O'zbekiston Respublikasi oliy ta'lim muassasalari talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Gidravlikaning asoslari: Gidravlikaning vazifalari, ideal va real suyuqliklar, suyuqlikning fizik xossalari (zichlik, qovushqoqlik), gidrostatik bosim va uning xususiyatlari.
• Gidrostatika: Gidrostatik bosim, uning xususiyatlari, suyuqlik muvozanatining asosiy tenglamasi, Paskal qonuni, gidrostatik kuch ta'siri.
• Gidrodinamikaning asoslari: Gidrodinamikaning asosiy tushunchalari, harakat turlari, trassa, oqim chizig'i, elementar oqim naychasi, suyuqlikning to'liq oqimi, g'alvirak radius.
• Suyuqlik harakati tenglamalari: Suyuqlik oqimining uzluksizlik tenglamasi, Bernulli tenglamasi (gidravlik, geometrik va energetik ma'nolari), gidravlik qarshilik.
• Nasoslar: Nasoslar haqida umumiy ma'lumotlar, tasnifi, ishlash prinsiplari, asosiy parametrlari (sarf, bosim, quvvat), markazdan qochma nasoslar, ko'char nasoslar.
• Kompressorlar: Kompressorlar haqida umumiy ma'lumotlar, tasnifi, ishlash prinsiplari, porshenli kompressorlar, rotorli kompressorlar.
• Shamollatgichlar: Shamollatgichlar haqida umumiy ma'lumotlar, radial shamollatgichlar, ularning tasnifi va ish tartibi.