Биометрия
Ushbu kitob "Biometriya" fanidan ma'ruzalar matnlari, mustaqil ish va amaliy mashg'ulot ishlanmalari to'plamidan iborat. Kitob O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan o'quv dasturi asosida tuzilgan bo'lib, matematik statistika va ehtimollar nazariyasining biologik tadqiqotlarga tatbiqlariga bag'ishlangan.
Asosiy mavzular
- Asosiy tushunchalar: Matematik statistika fanining asosiy tushunchalari, vazifalari va metodlari, shuningdek, ehtimollar nazariyasi bilan bog'liqligi bayon etilgan. Statistik to'plam, varianta, bosh va tanlanma to'plam, variantalarni guruhlash kabi atamalar tushuntirilgan.
- Statistik xarakteristikalar: O'rtacha qiymatlar, tarqoqlik va o'zgaruvchanlik o'lchovlari, variatsiya va o'zgaruvchanlik koeffitsientlari kabi statistik xarakteristikalar ko'rib chiqiladi. Ushbu xarakteristikalar orqali biologik jarayonlarni tahlil qilish usullari ko'rsatilgan.
- Ehtimollar nazariyasining asosiy tushunchalari: Hodisa ehtimolining statistik ta'rifi, tasodifiy miqdor va uning taqsimot qonuni, tasodifiy miqdorning sonli xarakteristikalari, normal taqsimot qonuni, binominal taqsimot qonuni va Puasson taqsimot qonuni kabi mavzular yoritilgan.
- Statistik munosabatlar: Statistik munosabatlar, korrelyatsion jadval, to'g'ri chiziqli korrelyatsion munosabat, korrelyatsiya koeffitsienti va uni hisoblash usullari, korrelyatsiya koeffitsientini hisoblash formulalari, korrelyatsiya koeffitsientini hisoblashning to'rt maydon usuli haqida ma'lumot berilgan.
- Parametrlarini tanlanma toʻplam boʻyicha baholash: Masalaning qo'yilishi, statistik baho, siljimagan, effektiv va asosli baholar, haqiqatga maksimal oʻxshashlik usuli, haqiqatga maksimal oʻxshash (yaqin) baho, ishonchlilik ehtimoli va ishonchlilik oraligʻi kabi mavzularni oʻz ichiga oladi.
- Taqribiy hisoblar: Xatolar, xatoliklarning manbalari, absolut va nisbiy xatoliklar, taqribiy sonlar ustida amallar haqida maʼlumotlar berilgan.
- Alternativ belgilar uchun korrelyatsiya koeffitsientini hisoblash: Sifat oʻzgaruvchanligida bogʻlanishni aniqlash uchun ishlatiladigan usullarning oʻrganadi, son va sifat belgilar orasidagi bogʻlanish masalalari koʻrib chiqilgan.