Гидротехника иншоотлари хавфсизлигини баҳолаш, уларнинг хавфсизлиги мезонлари тушунчаси
Ushbu kitob gidrotexnika inshootlarining xavfsizligini baholash, xususan ularning xavfsizlik mezonlarini tushuntirishga bag'ishlangan. Unda inshootlarning loyihaviy talablarga javob berishi, ball shkalasi o'zgarishi, tabiiy va texnogen omillar, shuningdek ularning inshootga ta'siri kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Kitobda ekspluatatsiya davridagi xavflilik omillari, potentsial xavfli holatlar va ularni baholash usullari muhokama qilinadi.
Asosiy mavzular
- Gidrotexnika inshootlarining xavfsizligini baholash mezonlari: Loyiha talablariga javob berish, vaqt o'tishi bilan me'yorlarning o'zgarishi, seysmik faollik va ball shkalasining o'zgarishi.
- Tabiiy va texnogen omillar: Tabiiy resurslardan foydalanishga ta'sir etuvchi omillar (abiotik, biotik, antropogen), daryo rejimi, seysmiklik, iqlimiy ta'sirlar, texnogen omillarga loyihaviy, qurilish va ekspluatatsiya omillari kiradi.
- Ekspluatatsiya davridagi xavflilik omillari: Suv omborida loyqa to'planishi, filtratsiya, oqimni rostlash, kavatsiya, abroziya, o'zan o'zgarishi, konstruksiya elementlarining shikastlanishi.
- Potentsial xavfli holatlarni baholash: Inshootning potentsial xavfli holati (M1) va avariya oldi holati (M2) mezonlari, diagnostika ko'rsatkichlari va ularni baholash usullari.