Тəбийғый пəнлер концепциясы

Bu kitobda hayot, tirik mavjudotlar, biologiya fanining rivojlanishi, genetik va evolyutsion ta'limotlar, o'zgaruvchanlik, nasldorlik, ekologiya, hayvonot dunyosining o'rni, va molekulyar biologiya kabi bir qator mavzular yoritilgan bo'lib, talabalar va keng o'quvchi doirasi uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Tirik tabiat haqida tushuncha: Ushbu mavzuda hayotning mohiyati, tirik organizmlarning xususiyatlari va biologiya fanining rivojlanish tarixi haqida ma'lumot beriladi. O'rta asrlarda va Markaziy Osiyoda biologiya fani qanday rivojlanganligi haqida ham qisqacha ma'lumot beriladi.
Tirikchilikning paydo bo'lishi muammolari: Yer yuzida tirikchilikning paydo bo'lishi haqidagi turli xil farazlar, shu jumladan A.I. Oparinning nazariyasi va boshqa olimlarning qarashlari ko'rib chiqiladi. Evolyutsiyaning kimyoviy va prebiologik bosqichlari haqida ma'lumot beriladi.
Evolyutsion ta'limotlar: Ch. Darvin va J.B. Lamarkning evolyutsion ta'limotlari, ularning asosiy g'oyalari va farqlari tahlil qilinadi. Evolyutsiyaning asosiy mexanizmlari va yo'nalishlari haqida ma'lumot beriladi.
Tirik tabiatdagi progress: Tirik tabiatdagi progress tushunchasi, uning asosiy ko'rinishlari, yo'nalishlari va evolyutsion jarayonlardagi roli haqida ma'lumot beriladi. Biologik progressning mezonlari va o'ziga xos xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
Genetika va evolyutsion ta'limot: Genetika fanining asosiy tushunchalari, uning evolyutsion ta'limot bilan aloqasi va populyatsion genetikaning roli haqida ma'lumot beriladi. Nasldorlik, o'zgaruvchanlik va ularning evolyutsion jarayondagi ahamiyati ko'rib chiqiladi.
Mutatsion jarayonlar: Mutatsion jarayonlarning mohiyati, sabablari, turlari va evolyutsiyadagi roli haqida ma'lumot beriladi. Mutagenez omillari va ularning tirik organizmlarga ta'siri ko'rib chiqiladi.
Nasldorlik va o'zgaruvchanlikning molekulyar asoslari: DNK va RNK molekulalarining tuzilishi, funktsiyalari va nasldorlikdagi roli haqida ma'lumot beriladi. Genetik kod, transkripsiya, translyatsiya va replikatsiya jarayonlari ko'rib chiqiladi.
Ekologiya: Ekologiya fanining asosiy tushunchalari, tirik organizmlarning muhit bilan o'zaro ta'siri, ekotizimlar, biogeotsenozlar va biosferaning o'ziga xos xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi. Biosferaning evolyutsiyasi va undagi inson faoliyatining ta'siri ko'rib chiqiladi.
Antropogenez: Antropogenez, insonning kelib chiqishi, evolyutsiyasi va biologik tur sifatida rivojlanishi haqidagi fan. Avstralopiteklar, arxantroplar, neandertallar va kromanyonlar kabi insonning evolyutsion bosqichlari haqida ma'lumot beriladi.