Biometriya

Ushbu o'quv qo'llanma "Biometriya" fanining nazariy va amaliy jihatlarini qamrab oladi. Unda statistik kuzatishlar, ma'lumotlarni tahlil qilish usullari, ehtimollar nazariyasi asoslari, tabiiy hodisalar va biologik jarayonlarni matematik usullar yordamida o'rganish usullari bayon etilgan. Qo'llanmada har bir mavzu bo'yicha nazariy ma'lumotlar va ularni amaliyotda qo'llashga oid misollar keltirilgan.

Asosiy mavzular

Kirish: Biometriya fanining mazmuni, matematik usullar, sifat va miqdoriy ko'rsatkichlar, bosh va tanlanma to'plamlar, tanlanma hajmi va variantalari, reprezentativlik, bir jinslik, tipiklik kabi tushunchalar kiritiladi.
Tajriba natijalarini dastlabki qayta ishlash: Tanlanmani tartiblashtirish, variatsion qator tuzish, chastotali va nisbiy chastotali variatsion qatorlar, uzluksiz ko'rsatkich natijalari bo'yicha sinflarga ajratish usuli bilan chastotali variatsion qator tuzish o'rganiladi.
Variatsion qatorlar grafik tasvirlash: Gistogramma, poligon yasash, biologik tadqiqotlarda grafik tasvirlarning qo'llanilishi va ulardan dastlabki xulosalar chiqarish usullari ko'rsatiladi.
Statistik ko'rsatkichlar: Arifmetik o'rtacha qiymatlar va ularning xossalari, geometrik, kvadratik, kubik, garmonik o'rtachalar, o'zgaruvchanlik tushunchasi, dispersiya, variatsiya yoki o'zgaruvchanlik koeffitsienti, mediana va moda, shuningdek, ularning baholash usullari tushuntiriladi.
Ehtimollar nazariyasining asosiy tushunchalari: Deterministik va stoxastik tajribalar, ehtimollar nazariyasi, hodisa tushunchasi va uning turlari, ehtimolning klassik va statistik usullari, tasodifiy miqdor tushunchasi, Binomial va Pausson qonunlari, normal taqsimot qonuni va «plyus-minus uch sigma» qoidasi kabi mavzular yoritiladi.
Statistik munosabatlar: Ko'p o'lchovli tasodifiy miqdorlar, miqdorlar orasidagi munosabatlar va ularning turlari, ikki tasodifiy miqdor orasidagi chiziqli statistik munosabat, regressiya tushunchasi, regressiya koeffitsientlari va chiziqli regressiya tenglamalari bayon etiladi.