Ўзаро алмашинувчанлик, стандартлаштириш ва техникавий ўлчашлар

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent To'qimachilik va Engil Sanoat Institutida talim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan. Unda "O'zaro almashinuvchanlik, standartlashtirish va texnikaviy o'lchashlar" fanidan laboratoriya ishlari bo'yicha uslubiy ko'rsatmalar berilgan. Kitobda o'lchash vositalaridan foydalanish qoidalari, o'lchashni to'g'ri o'tkazish tartibi, laboratoriya ishlarini o'tkazish va rasmiylashtirish tartibi, hamda hisobot shakllari va jadvallari keltirilgan.

Asosiy mavzular

Chiziqli va burchakli o'lchamlarni universal vositalar bilan o'lchash: Detallarning chiziqli va burchakli o'lchamlarini shtangen, mikrometrik o'lchash asboblari va burchak o'lchagichlar yordamida o'lchash usullari, ularning vazifasi, tuzilishi va qo'llanilishi haqida ma'lumot beriladi.
Vertikal optimetrda silliq chekka kalibrlarni o'lchash: Vertikal optimetr yordamida silliq chekka kalibrlarni o'lchash usullari, jumladan, optimetrning tuzilishi, qo'llanilishi va kalibrlarni hisoblash qoidalari ko'rsatilgan.
Silindrik detallarni yumaloqlikdan og'ishlarini o'lchash: Silindrik detallarni yumaloqlikdan og'ishini o'lchash usullari, teginish vositasi, indikatorli tirgak va soat tipidagi indikatorni qo'llash qoidalari, o'lchash natijalarini tahlil qilish va baholash bo'yicha ko'rsatmalar berilgan.
Silindrik detallarni radial va yonlanma teginishini o'lchash: Silindrik detallarning radial va yonlanma teginishini o'lchash usullari, o'lchash asboblarining tuzilishi, ulardan foydalanish qoidalari va natijalarni baholash tartibi keltirilgan.
Silindrik detallarni qirraliligini o'lchash: Silindrik detallarning qirraliligini o'lchash usullari, qirralilikni o'lchash vositalari, indikatorli tirgak va soat tipidagi indikatorni qo'llash qoidalari, natijalarni tahlil qilish va detalning yaroqliligini aniqlash tartibi bayon etilgan.
Silindrik detalni bo'ylama kesim shaklini og'ishini o'lchash: Silindrik detalning bo'ylama kesim shaklini og'ishini o'lchash usullari, o'lchash vositalaridan foydalanish, olingan natijalarni baholash va detalning yaroqliligini aniqlash bo'yicha ko'rsatmalar berilgan.
Detallar yuzalarining shakldan, joylashidan og'ishlarini chizmalarda belgilash va me'yorlash usullari bilan tanishish: Detallar yuzalarining shakldan va joylashishdan og'ishlarini chizmalarda belgilash qoidalari, standartlar va asosiy atamalar bilan tanishtirish.
Yuza g'adir-budurligini chizmalarda belgilash va me'yorlash tizimi bilan tanishish: Yuza g'adir-budurligini chizmalarda belgilash va me'yorlash tizimi, uning asosiy parametrlari, strukturasi, notekisliklar yo'nalishi va o'lchash usullari haqida ma'lumot berish.