Вещный мир удмуртов
Ushbu dissertatsiya Rossiya Federatsiyasi hududidagi Udmurt xalqining moddiy madaniyatini o'rganishga bag'ishlangan. Unda an'anaviy udmurt turar joylari, kiyim-kechaklari, taomlari va ularning rituallardagi ahamiyati tahlil qilinadi. Muallif, shuningdek, moddiy madaniyat elementlarining semantikasi va ramziyligini ham ko'rib chiqadi, ularning olam haqidagi tasavvurlar bilan bog'liqligini ochib beradi.
Asosiy mavzular
- Turar joy ramziyligi: Udmurt xalqining turar joylari nafaqat boshpana, balki olamning modelidir. Uning tuzilishi, ichki makonning tashkil etilishi, yo'nalishi va boshqa elementlari ramziy ma'noga ega bo'lib, olam haqidagi tasavvurlarni aks ettiradi. Turar joy qurilishi, bezatilishi va undan foydalanish bilan bog'liq rituallar ham muhim ahamiyatga ega.
- Kiyim-kechak ramziyligi: Udmurt kiyimlari nafaqat amaliy funktsiyalarni bajaradi, balki ijtimoiy maqomni, yoshni, hududiy mansublikni va boshqa ma'lumotlarni ham uzatadi. Kiyim-kechaklarning rangi, materiallari, bezaklari va uslublari ramziy ma'noga ega bo'lib, himoya vazifasini ham bajarishi mumkin.
- Taom ramziyligi: Udmurt taomlari nafaqat to'yimli, balki ramziy ma'noga ham ega. Ba'zi taomlar rituallarda muhim rol o'ynaydi, ular xudo va ruhlarga ataladi. Taom tayyorlash, berish va iste'mol qilish bilan bog'liq harakatlar ham ramziy ma'noga ega.
- Oila rituallari ramziyligi: To'y va dafn marosimlari, tug'ilish va boshqa oilaviy rituallar udmurt xalqining hayotida muhim o'rin egallaydi. Ushbu rituallarda moddiy madaniyat elementlari (turar joy, kiyim-kechak, taom, idish-oyoq va boshqalar) muhim ramziy rol o'ynaydi.