Липидлар. Сoвунланадиган липидлар
Ushbu kitob lipidlar, xususan sovonlanadigan lipidlarga bag'ishlangan. Unda lipidlarning umumiy ta'rifi, klassifikatsiyasi, tuzilishi va xossalari batafsil yoritilgan. Oddiy va murakkab lipidlar, ularning tarkibi, ahamiyati va kimyoviy reaksiyalari ko'rib chiqiladi. Kitob talabalarga lipidlar haqida to'liq ma'lumot berish, ularning biologik ahamiyatini tushuntirish va kimyoviy xossalarini o'rgatishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Lipidlar. Sovonlanuvchi lipidlarning umumiy ta'rifi.: Lipidlar – bu nisbatan katta, hayvonlar va o'simliklar to'qimalarida uchraydigan, suvda erimaydigan va kam qutbli erituvchilarda eriydigan hilma-hil moddalarning guruhidir. Ularning vazifalari ham turli xil. Xujayra membranalarining qurilish materiali, himoyalovchi va energiyani jamlovchi moddalar sifatida tirik organizmda muhim vazifalarni bajaradi.
- Oddiy lipidlar. Yog'lar, moylar va mumlar. Ular tarkibidagi yog' kislotalarining turlari va xossalari.: Oddiy lipidlar tarkibiga yog'lar (triglitseridlar), moylar va mumlar kiradi. Yog'lar energiya manbai bo'lsa, mumlar himoya vazifasini o'taydi. Yog' kislotalarining turlari va xossalari ularning kimyoviy tuzilishiga bog'liq.
- Murakkab lipidlar. Fosfolipidlar, sfingolipidlar va glikolipidlarning tuzilishi.: Murakkab lipidlarga fosfolipidlar, sfingolipidlar va glikolipidlar kiradi. Fosfolipidlar membranalar devorlarini quruvchi moddalar hisoblanadi. Sfingolipidlar va glikolipidlar ham membranalar tuzilishida muhim rol o'ynaydi.
- Sovonlanuvchi lipidlar va ularning tuzilish birliklarining xossalari.: Sovonlanuvchi lipidlarning tuzilish birliklari yog' kislotalari, glitserin, spirtlar va boshqa moddalardir. Ularning xossalari lipidlarning kimyoviy va biologik xossalarini belgilaydi.