A. Navoiyning “Arba’in”asari badiyyati.

Ushbu kitob Mir Alisher Navoiyning diniy-axloqiy va tasavvufiy qarashlarini aks ettiruvchi asarlarining tahliliga bag'ishlangan. Kitobda Navoiyning "Vaqfiya", "Arba'in", "Siroj ul-muslimin", "Munojot" va "Nazm ul-javohir" kabi asarlari chuqur o'rganilib, ularning islomiy adabiyotdagi o'rni va ahamiyati ochib berilgan. Asarlarning yozilish sabablari, g'oyaviy yo'nalishi, badiiy xususiyatlari va Sharq adabiyotidagi an'analarga mosligi tahlil etilgan.

Asosiy mavzular

  • "Vaqfiya" asari tahlili: Navoiyning davlat arbobi sifatidagi faoliyati, vaqf qildirgan yerlari, qurdirgan binolari haqidagi ma'lumotlar berilgan. Asarning tuzilishi, hamd va na't qismlari, sulton Husayn Boyqaro madhi, xayriya ishlari va vaqf qildirgan mulklar haqida so'z yuritiladi.
  • "Arba'in" (Qirq hadis) asari tahlili: Asarda Rasululloh Muhammad (s.a.v)ning qirqta sahih hadislari she'riy tarzda sharhlangan. Hadislarning tarjima qilinish maqsadi, inson axloqiga oid qarashlar, yaxshilik qilishga chorlash va yomon illatlardan qaytarish kabi masalalar yoritilgan.
  • "Siroj ul-muslimin" asari tahlili: Islom dini arkonlari, namoz, zakot, ro'za, haj haqidagi fikrlar bayon etilgan. Asarning yozilish sabablari, aqida va shariat hukmlari sharhi, iymon shartlari, Allohning sifatlari va islom aqidasi masalalari ko'rib chiqiladi.
  • "Munojot" asari tahlili: Ollohga iltijo tarzida yaratilgan nasriy asar bo'lib, hamd, na't va munojot qismlarini o'z ichiga oladi. Asarda Allohning buyukligi, Payg'ambarimiz ta'riflari, shoirning Allohdan najot so'rab qilgan iltijolari yoritilgan.
  • "Nazm ul-javohir" asari tahlili: Hazrat Alining hikmatli so'zlarining turkiy tilda ruboiy tarzida talqini. Asarda adolat, imonlilik, saxiylik, ilmlilik, do'stlik, muruvvat, ota-ona hurmati kabi masalalar yoritilgan.