Boshlang‘ich sinf matematika darslarida miqdorlarni o‘rgatish metodikasi
Ushbu bitiruv malakaviy ishi boshlang'ich sinf matematika darslarida miqdorlarni o'qitish metodikasiga bag'ishlangan. Ishda O'zbekiston Respublikasida ta'lim sohasidagi islohotlar, yosh avlodni tarbiyalash masalalari, boshlang'ich ta'limda matematika o'qitishning dolzarbligi, miqdor tushunchasining ahamiyati va o'qitish metodikasi tahlil qilingan. Shuningdek, miqdorlarni o'rgatishda ko'rgazmali materiallardan foydalanishning samaradorligi tajriba-sinov natijalari orqali isbotlangan.
Asosiy mavzular
- Uzunlik o'lchov birliklari bilan tanishtirish: Ushbu mavzu 1-2 sinflarda uzunlik o'lchov birliklari (qadam, qarich, yasash) bilan tanishtirishdan boshlanadi. Zamonaviy o'lchov birliklari (millimetr, santimetr, detsimetr, metr, kilometr) bilan qiyoslash, o'quvchilarning o'lchovlar haqidagi tasavvurini kengaytirishga yordam beradi. Amaliy mashqlar, masalalar yechish, uzunliklarni chamalash ko'nikmalarini shakllantirish usullari ko'rsatilgan.
- Massa haqida bilim va ko'nikmalarni hosil qilish, o'lchov birliklari bilan tanishtirish: Maktabgacha yoshdan boshlab bolalar massani og'irlik hissi orqali idrok eta boshlaydilar. Kilogramm, gramm, tonna, sentner kabi o'lchov birliklari bilan tanishtirish, tarozidan foydalanish, og'irlikni chamalash, masalalar yechish orqali o'quvchilarning massa haqidagi bilimlarini mustahkamlash usullari keltirilgan. Shuningdek, qadimiy o'lchov birliklari (misqol, pud va boshqalar) haqida ma'lumot berilgan.
- Hajm va yuza o'lchovlari bilan tanishtirish: Litr (hajm o'lchov birligi) tushunchasini shakllantirish, idishning sig'imi, suyuqlik o'lchash kabi amaliyotlar bilan bog'lash. Giometrik figuralarning yuzini o'lchash, taqqoslash, kvadrat santimetr, kvadrat detsimetr kabi birliklar bilan ishlash metodikasi. Amaliy mashqlar va masalalar orqali o'quvchilarning hajm va yuza haqidagi tasavvurlarini rivojlantirish usullari tavsiya etilgan.
- Vaqtga oid tasavvurlarni shakllantirish: Vaqtning falsafiy mohiyati, vaqt o'lchov birliklari (yil, oy, hafta, sutka, soat, minut, sekund) bilan tanishtirish, kalendar bilan ishlash, soat modeli yordamida vaqtni aniqlash ko'nikmalarini shakllantirish. O'quvchilarga o'tgan zamon, hozirgi vaqt va kelajak haqida tasavvur berish, kundalik rejimni tushuntirish, vaqtga oid masalalar yechish usullari ko'rsatilgan.